Menisküs Yırtığı Nedir, Neden Olur? Menisküs Yırtığı Tedavisi Nasıl Olur? Menisküs Yırtılmasına Ne İyi Gelir?

Menisküs yırtığı denildiğinde ilk akla futbolcular gelse de, birçok kişide görülen ciddi bir sorundur. Diz kapağında şişlik ve ağrıya neden olan menisküs yırtılması nedir? Menisküs  yırtılması neden olur? Menisküs yırtılmasının tedavisi nasıl olur, ameliyat şart mıdır?  Doğal tedavi yolları var mıdır? Menisküsü yırtılan kişi spor yapabilir mi? Menisküsü yırtılan kişi yürüyüş yapabilir mi? Hacamat ve sülük menisküse iyi gelir mi? Tüm merak edilenleri sizler için derledik…

Çoğunlukla sporla uğraşan kişilerde görülse de, yanlış bir hareket, yanlış yük kaldırma, kaza gibi nedenlerle de menisküs hasarı olabilir.  Her yaş grubunda meydana gelen bu sorun günlük yaşantıyı oldukça olumsuz etkiler. Üstelik tedavisi olmaz ise daha ciddi sorunlara da neden olabilir. Menisküs yırtılmasında hastaların  ilk aklına  gelen tedavi yöntemi cerrahi operasyon olsa da,  doktorlar hasar durumuna göre amaliyatı uygun görürler. Her menisküs yırtılmasında ameliyat gerekmez.  Diz kapağı gibi önemli bir bölgede meydana gelen menisküs yırtığı nedir? Önce bu sorunun cevabıyla başlayalım…

Menisküs Yırtığı Nedir?

Menisküs, dizin içinde olan, uyluk ve kaval kemiklerinin sürtünmesini engelleyen bi nevi yastık görevi gören, vücut ağırlığını diz içinde  uygun olarak dağılmasını sağlayan kıkırdamsı yapılardır.  Diz ekleminin içinde  içte ve dışta olmak üzere iki tane bulunur. Şekil olarak  “c” şeklindedir. Herhangi bir nedenden dolayı menisküslerde oluşan yırtılmaya “menisküs yırtılması” denir. Diz kapağında olan her şikayet menisküslerde yırtılma gibi hasar olduğu anlamına gelmez. Doktor kontrolü ve MR (emar) çekimiyle tam tanı konur.

Menisküs Yırtığı  Belirtileri Nelerdir?

Menisküste meydana gelen yırtık kaynaklı hasarın en büyük belirtisi dizde şişme ve ağrı oluşmasıdır. Yine diz bölgesinde kitlenme  yırtık belirtileri arasında yer alır.  Özellikle çömelme hareketinde artan ağrı kişilerin hareketlerini olumsuz etkiler. 

Menisküs yırtığının başlıca belirtileri şunlardır:

• Diz ve etrafında ağrı
• Dizin menisküs bölgesinde şişlik
• Dizi bükme ve germede zorluk çekme
• Dizin kitlenmesi
• Diz bölgesinin kitlenmesi
• Yürümede aksama
• Uyku içinde dizde ağrı

Menisküs Yırtığı Neden Olur?

Bu sorun çoğunlukla sporcularda oluşur algısı olsada menisküs hasarı hemen hemen herkeste, her yaş grubunda  meydana gelebilir. Ancak futbol, basketbol, voleybol gibi dizin aha çok kullanıldığı spor dallarıyla uğraşan sporcularda daha fazla görülür.

Günlük yaşantıda ağır yük sonucu dizlere fazla  yük binmesi gibi nedenlerde bu soruna neden olur. Yanlış yapılan ani bir hareket, dizin aniden bükülmesi sonucunda kendini gösterebilir.

Menisküs yırtığına neden olan sebepler şunlardır:

• Yanlış yapılan diz hareketleri.
• Ağır yük kaldırma
• Düşme veya kaza sonucu
• Ani yapılan diz hareketleri
• Ani yapılan dönme, durma hareketleri
• Yaşın ilerlemesi 
• Ani yere çömelme veya kalkma

Menisküs Nasıl Geçer

Menisküs hasarının en büyük ilacı dizi diblendirmektir. Meydana gelen yırtığın onarılması için vücuda zaman tanımak gerekir. Diz mümkün olduğunca zorlanmamalı, bol bol dinlenmelidir. 

Dinlenme sırasında dizin altına yastık yerleştirilmelidir. Özellikle ağrı ve şişlik şikayeti için buz kompresi oldukça önemlidir. Buz veya soğuk uygulama sayesinde ağrı ve şişlik azalır. Buz veya soğuk uygulama cilde direk yapılmamalı, ince bir bez kullanılmalıdır. Böylelikle soğuğun neden olacağı tahrişten cilt korunur. Buz veya soğuk uygulama en az 20 dakika boyunca yapılmalıdır. Bu uygulama günde 3-4 defa yapılabilir. Beslenme dikkat edilmesi gereken diğer bir noktadır. Sağlıklı ve dengeli beslenmek menisküsün iyileşme sürecini hızlandırır. Ayrıca fazla kilolardan kurtulmalı, dizin maruz kaldığı  baskı azaltılmalıdır. Menisküs tedavisinde kilo oldukça önemlidir, fazla kilolar tedavi süresini uzatır hatta tedaviyi imkansız hale getirebilir.

Menisküs Yırtığı Tedavisi Nasıl Olur?

Tedavi hasarın büyüklüğüne göre değişir. Oluşan hasarın tedavisinde fizik tedavinin önemi büyüktür. Doktorun vereceği sprey ilaçlar, kremler, haplar hatta iğneler mutlaka kullanılmalıdır. Yine doktorun önerdiği tavsiyeler dikkate alınmalı, fazla kilolardan kurtulmalıdır.

İyileşmenin hızlanması için dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:

• Dizi zorlamamak, diz çökme hareketinden olabildiğince uzak durmak.
• Dizde meydana gelen şişliği gidermek için dizi yüksekte tutmak.
• Ağrı ve şişmeyi gidermek için soğuk kompresi uygulamak.
• Dize binen yükü azaltmak için koltuk değnekleri kullanmak.
• Doktorun önerdiği  dizliği kullanmak.
• Merdiven çıkmaktan kaçınmak.
• Yokuş çıkmaktan ve yokuş inmekten uzak durmak.
• Diz ağrısına neden olan pozisyonlar dan uzak durmak.
• Doktorun önerdiği ilaçları düzenli kullanmak
• Fizik tedavi hareketlerini düzenli yapmak.
• Fazla kilolardan kurtulmak.
• İltihabı önlemek için bölgeyi elastik bir bandajla sarmak.
• Aktif spordan bir müddet uzak durmak.
• Ağır yük kaldırmamak.

Menisküs Ameliyatı 

Menisküs hasarında tedavi için cerrahi operasyona yırtığın büyüklüğü ve durumu belirler. Küçük yırtıklarda ameliyat tavsiye edilmez,  sorunlu bölge tedavi altında tutularak ortalama 6 ay gözlemlenir. Bu süreçte diz yorulmamalı, doktorun tavsiyeleri dinlenmeli, ilaçlar düzenli alınmalıdır. 

Yırtılan Menisküs Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Dizde bulunan menisküslerde meydana gelen her yırtık ameliyat gerektirmez. Ameliyat gerektirmeyen yırtıklar zamanla kendini onarır, ancak bu süreç biraz uzun sürebilir. Bu süreçte dizin dinlenmesi tedavi için çok önemlidir. Tedavi sürecinde doktorun önerileri dikkate alınmalı, ilaçlar düzenli kullanılmalıdır.

Küçük yırtıklar tedavi edilmezse oluşmuş yırtık daha da büyüyebilir veya kireçlenme meydana gelebilir.

Menisküsün Yırtığına Ne İyi Gelir?

Sarı kantaron 

Sarı kantaron hücre yenileyici, yaraları hızlı iyileştirici özelliğe sahiptir. Bu özellikleri sayesinde menisküste oluşan hasarın iyileşmesini hızlandırır. Sarı kantaron yağı diz bölgesine uygulanabilir veya kantaron çayı içilebilir.

Andız kökü

Andız kökü, hücre hasarını onarır ve yaraların iyileşmesini hızlandırır. Bu özellikleri sayesinde menisküs hasarını onarmada etkilidir. Andız kökünden yapılan çay içilebilir aynı zamanda kaynatılan andız suyu diz bölgesine masaj yaparak sürülebilir.

Zencefil

Zencefil, iltihap kurutucu özelliğe sahiptir, aynı zamanda hasar görmüş hücreyi onarır.  Menisküs yırtılmasında zencefil tedaviyi destekler, iyileşmeyi hızlandırır. Zencefilli çaylar içilebilir veya zencefil suyu sorunlu bölgeye sürülebilir.

Bamya 

Bamya tohumu, kireçlenme, menisküs hasarı gibi sorunların tedavisinde sıklıkla kullanılır.  İçinde barındırdığı C vitamini, folik asit, kalsiyum gibi vitamin ve minerallar kemik, kas sağlığını korur, hasarları onarır. 9 adet bamya tohumu akşamdan suda bekletilir ve sabah aç karnına bu su içilir, veya bamya tohumları kavrulur ve her gün 1 çay kaşığı tüketilir. Toz haline getirilen bamya tohumu zeytinyağı ile beraber de tüketilebilir.

Sinir otu

Eskilerin yara otu, çıban otu dediği bu bitki yaraları iyileştirmede oldukça etkilidir. Ayrıca vücutta oluşan apse, çıban gibi sorunları da yok eder. Bunun en büyük nedeni bu bitkinin yaraları çok hızlı iyileştirmesidir. Sinir otu çay olarak içilebilir. Aynı zamanda lapa haline getirilerek sorunlu bölgeye sarılabilir. Sinir otu barındıran kremlerde piyasada satılmaktadır.

Kuyruk yağı, iç yağ

Hayvanların kuyruk sokumunda olan yağa kuyruk yağı veya don yağı denir. İnsan sağlığına da oldukça faydalıdır, özellikle kireçleme, menisküs ve eklem ağrılarını giderme etkisi fazladır. Kısacası kemik sağlığı için oldukça gerekli bir besin kaynağıdır.  

Kuyruk yağı kuşbaşı doğranır ve yapışmaz bir tavaya alınır. Kısık ateşte yağın erimesi sağlanır. Eriyip krem kıvamına gelen yağ cam bir kavanoza alınır, buzdolabında saklanır. Bu yağ sorunlu bölgeye sürülür üzeri varsa koyun yünüyle yoksa ince bir bezle sarılır. Koyundan alınan kuyruk yağı tavsiye edilir. 

Yumurta kabuğu

Yumurta kabuğunun barındırdığı protein ve polimer kemik, kas sağlığı için oldukça gereklidir. Yumurta kabuğu içeriği sayesinde kemik sağlığını korur, oluşan hasarları onarır. Organik yumurtalar haşlanır ve robottan geçirilerek ince toz haline getirilir. Toz haline getirilen yumurta kabukları her gün 1 çay kaşığı tüketilir. Yoğurt veya süt ile beraber tüketilebilir.

Yumurtaların organik katkısız olması önemlidir.

Ayrıca yumurta kabuğu katkılı kolajen takviyeleri vardır.

Kolajen

Kolajen vücudun  temel proteinlerinden biridir. Saç, cilt, kemik başta olmak üzere tüm vücudun sağlığını olumlu etkiler. Yaşın ilerlemesi ve yanlış beslenme nedeniyle vücudumuzda kolajen sayısı azalır.

Vücutta bulunan kollajenler birkaç çeşittir. Kıkırdak ve bağ sağlığı için Tip 2 kolajen önemli rol sahibidir. Menisküs yırtığının hızlıca onarılması için kolajen desteği önemlidir.  Takviye kolajen ilaçları olduğu gibi besinlerle de bu  ihtiyaç karşılanabilir. Et ve et ürünleri, yeşil sebzeli besinler C vitamini içeren ürünler, avakado, yumurta vücudun kolajen üretmesini sağlar.

Deniz tuzu

Deniz tuzunun içinde olan magnezyum, dokuların yenilenmesinde oldukça önemlidir.  Ayrıca tuzda bulunan mineraller bağışıklık sistemini korur, ağrı kesici özelliği vardır. 

Deniz tuzunu suda eriterek sorunlu bölgeye  en az 10 dakika masaj yaparak uygulayabilirsiniz. Ya da deniz tuzunu zeytinyağla karıştırabilirsiniz. Bu karışımı sorunlu bölgeye en az 10 dakika masaj yaparak uygulayabilirsiniz.

Elma sirkesi

Elma sirkesi, ağrı kesici ve iltihap kurutucu özelliğe sahiptir. Menisküs yırtığı olan bölgeye sürülerek bu şikayetler yok edilebilir.

Çörekotu yağı

Çörekotu yağı etkili bir ağrı kesicidir. Menisküs sorunu olan bölgeye çörekotu yağıyla masaj yapılabilir, böylelikle menisküs kaynaklı ağrı yok olacaktır.

Kudret narı

Kudret narı denildiğinde ilk akla mide sağlığı gelsede, kudret narı muhteşem bir hücre yenileyici ve hasar onarıcıdır. 

Zeytinyağında bekletilen kudret narı sorunlu bölgeye masaj olarak uygulanabilir.

Not:

Doğal tedavi yöntemlerinde kullanılan ürünler ilaçlarla etkileşim yapabilir. Bu nedenle doktora danışmadan bu yöntemler tercih edilmemelidir.

Menisküs Yırtığı Olanlar  Yürüyüş Yapabilir mi?

Dizde meydana gelen hasar sonucu menisküslerde yırtılma olabilir. Bu sorun oldukça ağrı ve şişme yapar ve günlük yaşantıyı olumsuz etkiler.

Yırtığın büyüklüğüne göre tedavi yöntemleri değişir ancak küçük yırtıklarda en büyük tedavi dizin dinlenmesi ve mümkün olduğunca hareket etmemesidir.

Menisküs yırtığı olan kişi düz yolda 2-3 kilometre yürüyüş yapabilir. Bu yürüyüşlerde dizlik takmalıdır. Ancak yokuş çıkmak, yokuş inmek, merdiven inmek ve çıkmak önerilmez. Uzun süren yürüyüşler önerilmez. Koşu veya tempolu yürüyüş önerilmez. Dizleri yormadan pilates ve yoga gibi sporlar yapılabilir, tabi bu sporlar içinde mutlaka doktora danışılmalıdır.

Menisküs İlaç İsimleri

Menisküs tedavisinde kullanılan ağrı kesici, iltihap önleyici kremler, spreyler, haplar ve iğneler bulunur. Yine tedaviyi destekleyen takviye vitaminler önerilir. Ancak, her kişinin hastalığı kendine özeldir. Bu nedenle bu ilaçları doktor kontrolünden sonra doktor önermelidir. Başkasına iyi gelen ilaç size yan etki yapabilir. 

Menisküs Egzersizleri

Menisküs egzersizleri, oluşan hasarın durumuna göre doktor tarafından önerilmelidir. Yanlış yapılan bir hareket oluşan hasarı ileri boyuta taşıyabilir.

Menisküs Yırtığına Hacamat Yapılır mı?

Menisküste meydana gelen hasarlar tedavi edilmezse daha ciddi sorunlara neden olabilir. Yapılan yanlış bir hareket, dizin zorlanması küçük olan menisküs yırtığını büyütebilir. Hacamatın insan sağlığına oldukça fazla faydası vardır, ancak hacamatta yapılan vakumlama işlemi   yırtık menisküsü büyütebilir. Bu nedenle doktora danışmadan menisküs yırtığına hacamat yapılmamalıdır. 

Menisküs Yırtığına Sülük Atılır mı?

Sülük tedavisinin insan sağlığına faydaları çok fazladır. Ancak, menisküs yırtığına sülük atmak faydalı mı zararlı mı? Tartışılır. Bu sorunun kesin ve sağlıklı cevabını doktorlar vermelidir. Menisküs yırtığının büyüklüğüne göre sülük tedavisi uygun görülebilir. Doktora danışmadan sülük tedavisi yapılmamalıdır.

Uyarı!

Bu yazı tedavi amaçlı değildir, bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Herhangi bir hastalık durumunda mutlaka doktora gidilmelidir…