Varis
Bacağın arka bölümünde, mavi renkte toplardamarların genişlemesi ve kıvrımlı hale gelmesi ile oluşur. Kadınlar da daha fazla ortaya çıkan bu varisler yaşamı zorlaştırarak estetik görüntüyü de bozuyor. Varis, hareketsiz kalındığında, sürekli oturulduğunda veya ayakta kalındığında ortaya çıkıyor.
Varis Neden Olur?
Varisin olması için pek çok faktör vardır. Bunlardan; şişmanlık, gebelik, doğum kontrol hapları, yaşlılık, dar giysiler ve hormon tedavileri gibi nedenlerden oluşabiliyor.
Toplardamarda kan geriye kaçarak sürekli göllenir. Bu durum damarda basınç artışına ve bacakta şişliğe yol açar. Kasık bölümünde toplardamar yetersizliği olabileceği gibi bacak bölümünde de olabilir.
Varis Belirtileri Nelerdir?
Bacaklarda yorgunluk ve ağrı hissi
Bacaklarda kılcal damar oluşumu
Bacaklarda mavi ve mor renklerde şişlikler
Ciltte kızarıklık ve kaşıntı
Dolgunluk hissi
Kramp
İyileşmeyen yaralar
Geceleri artan yanmalar
Kaç Tip Varis Vardır?
Toplam 4 varis tipi vardır.
Örümcek Ağı Tipi
Kılcal damar varisleri ciltte yüzeysel olarak yerleşim gösterir. Elle hissedilmez kırmızı renklidir. 1 mm veya daha az çapta olur. Örümcek ağına benzeyerek bacağı sarabilir.
Retiküler Varis Tipi
Ciltte kabarıklık oluşturan ve elle zor hissedilen mavi renkli olan damarlar çapları da 4 mm küçüktür.
Büyük Toplardamar Varis Tipi (Safen Ven Varisleri)
Büyük ve küçük olan safen ven varisleri geniş kıvrımlar oluşturur elle ve gözle farkedilir. Renkleri damarın kendi rengi olan yeşilimsi renktir. Deriden kabarık olarak gözüken ve ayakta olunca daha çok farkedilen 3 mm büyüklükte varislerdir.
Derindeki Büyük Damar Varis Tipi
Toplardamar bacaklarda derin tabakada bulunuyor. Varisler dışarıdan görülmez. Fakat ödem ve dolaşım bozukluğuna yol açıyor.
Varis’in Evreleri
C0 Evresi
C0 Görüntüde ve ele gelen bir neden yok
C1 Evresi
C1 Retiküler kılcal damar ve örümcek ağlar
C2 Evresi
C2 Büyük toplardamar varisler
C3 Evresi
C3 Ayak ve bileklerde ödem oluşumu
C4a Evresi
C4a Ayaklarda renk değişikliği ve egzama
C4b Evresi
C4b Ciltte değişiklikler ve ciltte çökmeler
C5 Evresi
C5 İyileşmiş yaralar
C6 Evresi
C6 Cilt değişikliği ile aktif ülserler
Varis Teşhisi Nasıl Yapılır?
- MRI
- El dopleri
- B- mode ultrasonografi
- Renkli dupleks ultrasonografi
- Flebografi
- Perthes testi
- Pletismografi
- BT venografi
- Renkli dupleks ultrasonografi
Varis Tedavi Yöntemleri
Skleroterapi Tedavisi
Skleroterapi Damarın içine enjekte edilen sıvıdır. Bu sıvı ile damar iç yüzeyinde hasar oluşturarak damar duvarlarının yapışması sağlanmaktadır. Yapışan damar içine kan geçmediği için zamanla emilip gidebiliyor. Skleroterapinin her seansı 10- 15 dakika sürüyor.
Her seansta yok edilen damarlar hastanın durumuna göre değişim göstermektedir. Tedavi sonrası hastaya hafif basınçlı çorap giydirilerek yürütülüyor. Çorap 3 gün boyunca banyo hariç çıkarılmıyor. Tedavi sonrası yapılan yerde damarlarda kabarıklık görülebiliyor. Bölgede morluk oluşabiliyor. Seanslar 1 hafta ara ile yapılmaktadır. 1- 4 mm arasında olan varislere uygulanıyor. Yapılan işlem ağrısızdır. Hasta gün içinde gündelik yaşamına dönebiliyor.
Skleroterapi Tedavisinin Yan Etkileri Neler?
- Büyük damarlarda yapılan tedavide damarlar sert bir oluşum olarak cilt altında hissedilmektedir. Bunların gitmesi için 5- 6 ay sürebiliyor.
- Kahverengi lekelenmelerden oluşan hiper pigmentasyon oluşabiliyor. Bunların geçmesi 3- 12 ay bazen de 2 yılı bulabiliyor.
- Enjeksiyon yapılan bölgede kırmızı renkli damarlanma olabiliyor. 3-012 ay içinde geçebiliyor. Eğer kaybolmaz ise lazer ile yok edilebiliyor.
- Nadiren bacakta görülen ani şişlikle derin damar pıhtılaşması
- Nadiren enjeksiyon yapılan yerde ülser oluşumu
Skleroterapi Tedavisi Hangi Durumlarda Risklidir?
- Şeker hastaları, böbrek hastaları, karaciğer ve akciğer hastalarında
- Gebelik ve emzirme dönemlerinde
- Alerjik reaksiyonlara bünyesi hassas olanlara
- Damar tıkanıklığı olanlarda
- Kan sulandırıcı ilaç kullananlarda
- Arteriyal damarları sağlıksız olanlarda skleroterapi risklidir.
Transkutanöz Lazer Tedavisi
Transkutanöz lazer Damarın içine katater yerleştirilir. Lazer cihazı ile sorunlu bölge yakılır. Hasta aynı gün taburcu edilebiliyor.
Endovenöz Lazer Tedavisi
Endovenöz lazer katateri ile (cerrahi kesi yapılmadan) varislerin ortadan kaldırılması işlemidir.
Endovenöz Lazer Tedavisi Yönteminin Avantajları
- Anestezi yok
- Ameliyattan birkaç saat sonra normal yaşamına dönebilir
- Kısa işlem (45 dakika)
- Ağrısız
- Güvenli
- % 98 başarılı
Varis Çorabı
Ödem, flebit ve tromboz gibi hastalıkların ilerlemesini engellemek için yapılmış özel kompresyon çorabıdır. Bu çorap ile hastalığın ilerlemesi önlenmektedir. Burunsuz şekilde tercih ediliyor.
İleri Evre Varis Tedavisi
Hastanın durumuna göre ve evresine göre yöntemler seçilir. Amaç kapak yetmezliği olan toplar damarların çıkarılması ve içinin kapatılarak oluşacak göllenmenin engellenmesidir. Hasta bir gece hastanede yatar. 7-10 gün içinde normal yaşamına dönmektedirler.
- Standart Varis Ameliyatı
- Radyofrekans
- Lazer Amblasyon Yöntemleri
- Köpük Skleroterapi
Standart Varis Ameliyatı Nasıl Uygulanır?
Standart varis ameliyatında kasık bölümüne kesik atılır. Yüzeyel damarın dalları bağlanır. Özel bir tel ile toplar damar diz seviyesine kadar çıkartılmaktadır. Genişlemiş varis üzerine 5-7 mm küçük kesi atılarak damar çıkartılmaktadır.
Köpük Skleroterapi Tedavisi Nasıl Uygulanır?
Diz veya ayak bileği seviyesinde açık olarak ya da doppler ultrasonografi ile yüzeyel damarın içine girilmesidir. Hava ile karıştırılmış köpük haline gelen ilaç damarın içine enjekte edilerek damarın kapanması sağlanır.
Radyofrekans Lazer Amblasyon Yöntemleri Nasıl Uygulanır?
Diz veya ayak bileği seviyesinde açık olarak yada doppler ultrasonografi ile yüzeyel damarın içine girilir. Katater ile damar içine ısı verilir. Yüksek ısı sayesinde damarın kapanması sağlanır.
Varis Oluşumu Nasıl Engellenebilir?
Düzenli egzersiz yürüyüş, bisiklet sürme, yüzme gibi aktiviteler yapılmalı
Fazla kiloların verilmesi
Dar ve sıkı giysiler giyilmemeli
Rahat ayakkabılar giyilmeli
Uzun süre ayakta durmamak ve fazla ayakta kalmamak
Bacaklara masaj yapılmalı
Yüksek lifli besinler tüketmek
Kadınlarda Neden Daha Çok Görülür?
Kadınlarda daha sık görülmesi gebelik ve hormonların etkisidir. Gebelik ile karında bebeğin yaptığı baskı, hormonal değişiklikler toplardamarda basıncı arttırarak varis oluşumuna neden olur. Doğum kontrol hapları da toplardamarda ki pıhtı oluşuna neden olmaktadır.
Toplumda Görülme Sıklığı Nedir?
Toplumda yaşı 20 ile 70 arasında insanlarda görülme olasılığı % 50 dir. Yaşı 70 üstü yaşlılarda görülme olasılığı % 70 ile % 80 daha çoktur. Yaş ilerledikçe görülme olasılığı artmaktadır.
Tedavi Olunmazsa Ne Olur?
- Bacakta dolaşım bozukluğuna bağlı ciddi problemler olabiliyor. Fazla ayakta kalamama, dolgunluk hissi, yürüyememe, ağrı yaşam tarzında bozulmalar görülebiliyor.
- Küçük çarpmalarda ciddi kanamalar ve damar içinde pıhtı oluşabiliyor. Yüzeyel damarlarda olmasına rağmen eğer derin damarlar da etkilenirse akciğer embolisi gibi sonuçlar doğurabilir.
- Ülserlerin yol açacağı enfeksiyonlar da tehlikeli hal alabilir.
Varis Tedavisi Hangi Mevsimlerde Yapılır?
Varis tedavilerinde 6-8 haftaya güneşe çıkılmadığı için işlemler yılın serin zamanlarında ilk ve sonbahar ile kış dönemlerinde yapılması önerilir.
Varis Tedaviden Sonra Tekrar Oluşur mu?
Varis de oluşan etkenler genellikle genetik, cinsiyet tipi olduğundan ortadan kaldırılamayacak parçalar olduğu için diğer damarlarda varisleşme olabiliyor.
Variste İlaç Tedavisi Var Mıdır?
İlaç tedavisi varis de yoktur. Ancak hafif varislerde hafifletme amaçlı kremler ve ilaçlar kullanılır. Varisler yara biçiminde ise antibiyotik ve pentoksifilin içeren preparatlar kullanılır. Ödemin azalması için at kestanesi tohumu özsütü kullanılmaktadır. Kanın pıhtı oluşturmaması için de asprin ve kan sulandırıcı ilaçlar verilir.