Domuz Gribi
Kış aylarının gelmesi ile beraber domuz gribi salgını da kendini göstermeye başladı.Peki domuz gribi nedir? Domuz gribi belirtileri nelerdir? Domuz gribinden nasıl korunulur? Tüm bu soruların cevaplarını sizler için derledik…
Domuz Gribi Nedir?
Domuz gribi, çoğunlukla kış aylarında görülen mevsimsel grib ile aynı belirtileri gösteren viral bir hastalıktır.
Domuz gribine H1N1 virüsü neden olur. H1N1 virüsü, A tipi influenza virüsü olarak bilinir.
İnfluenza, burun, boğaz, bronşlar, akciğerleri etkileyen hafif veya şiddetli gelişen, bulaşıcı viral hastalık türüdür.
Hastalığın isminin “domuz gribi” olmasının sebebi, virüsün domuzlarda görülen grip virüsü ile büyük benzerlik olmasıdır.
H1N1 virüsü, insan kuş, domuz grip virüslerinin karışımıdır.
Domuz gribi, yaş, cinsiyet ayırt etmeksizin herkeste görülebilen bir hastalıktır. Hastalığın bu kadar sık görülmesinin en büyük sebebi, bulaşıcı bir hastalık olmasıdır.
Domuz gribi, kuş gribi ve insan gribinin bir karışımı olarak ortaya çıkmıştır. Hastalık ilk defa 2009 senesinde, Meksika’da görülmüştür. İlk defa Meksika’da görülen hastalık, hızlı bir şekilde dünyaya yayılmıştır.
Domuz Gribi ile Normal Grip Arasında Fark Nedir?
Uzmanlar, domuz gribi belirtileri ile mevsimsel görülen grip belirtileri arasında fazla fark olmadığını söylüyor. Ancak, toplumun büyük çoğunluğu daha önceden domuz gribi virüsü ile tanışmadığı için hastalık daha ağır geçiyor. Domuz gribi ile mevsimsel grip arasında bir farda, domuz gribinin daha hızlı yayılmasıdır.
Domuz Gribi Belirtileri Nelerdir?
Domuz gribi belirtileri ile mevsimsel grip belirtileri neredeyse aynıdır. Bu belirtiler hastadan hastaya değişir. Domuz gribinde görülen belirtiler şunlardır:
- Boğaz ağrısı
- Yüksek ateş
- Vücut ağrısı
- Öksürük
- Baş ağrısı
- Yüksek ateş nedeniyle üşüme, titreme
- Vücudun yorgun olması
- Halsizlik, bitkinlik
- İshal
- Kusma
Bağışıklık sistemi düşük olanlar ve kronik hastalığı olanlar domuz gribini daha ağır geçirebilirler. Hastalığın ağır geçmesi durumlarında organlarda iltihaplanma oluşabilir.
Domuz gribinin ağır geçmesi durumunda en çok etkilenen organ akciğerdir. Akciğerde meydana gelen iltihap, zatüreye kadar ilerleyebilir.
Astım hastaları da, domuz gribinden daha fazla etkilenirler. Astım hastaları, domuz gribine yakalandığı zaman tedavi edilmezse, solunum yetmezliği oluşabilir.
Domuz Gribinden Kimler Daha Çok Etkileniyor?
Domuz gribine yakalanma riski her yaş için geçerlidir, hastalık kadın ve erkek de aynı oranda görülür.
Domuz gribi, 6 ay- 24 yaş arası bebek ve gençleri daha çok etkiliyor. Hamileler ve sağlık personelleri, kronik rahatsızlığı olanlar kalp, akciğer hastaları,böbrek hastalığı, şeker hastalığı, AIDS, kanser gibi hastalığı olanlar, kemoterapi görenler hastalıkta risk grubunda yer alıyor.
AIDS, kanser tedavisi görenler ve kemoterapi alanlar bağışıklık sistemi zayıf olduğu için, domuz gribi tehlike oluşturabilir. Domuz gribine bağlı olarak, akciğer iltihaplanması en sık görülen hastalıktır. Akciğer iltihabı sonrası oluşabilecek zatürre ölümcül olabilir.
Domuz gribinin, 65 yaş üzeri yaşlıları fazla etkilemediği gözlenmiştir. Bunun sebebi olarak, 1918 yılında yaşanan büyük salgın gösterilmektedir. 1918 yılında yaşanan büyük salgın ile domuz gribi virüsünün benzer olduğu tespit edilmiştir.
Domuz Gribi Nedenleri Nelerdir?
Domuz gribi nedenleri ile mevsimsel grip nedenleri neredeyse aynıdır. Domuz gribi virüsü olan H1N1 ile mevsimsel grib virüsünün evrim geçirmiş halidir.
Hastalığın domuz gribi olarak bilinmesinin nedeni, hastalığa sebep olan virüsün domuzlarda görülen grip virüsü ile benzer olmasıdır. İnsanlarda görülen H1N1 virüsü, domuz, kuş ve insan grip virüslerinin karışımıdır. Domuz gribi, geçirdiği değişim sonrası domuzlardan insanlara bulaşmaya başlamıştır.
Domuz çiftliklerinin çok olduğu Avrupa ve diğer ülkelerde bu hastalık daha yaygın haldedir.
Ayrıca, iyi pişmeden yenilen domuz eti de, domuz gribi virüsünün bulaşmasına etkendir.
Türkiye’de domuz çiftlikleri yaygın olmasa da, seyahatler hastalığın ülkemizde de yayılmasını sağlayan başlıca sebep olmuştur.
Domuz gribi, ilk zamanlarda domuzdan insana geçmiş olsa da artık öksürme, hapşırma yoluyla çok kolay bulaşır. Bu da hastalığın hızlı yayılmasını sağlar.
Ayrıca, domuz gribi olan kişinin eşyalarına dokunmak, sağlam kişiye domuz gribi bulaşmasına sebep olur.
Domuz Gribi Nasıl Teşhis Edilir?
Domuz gribi ve mevsimsel grip belirtileri birbirine çok benzer, bu durum domuz gribi teşhisini zorlaştırır. Mevsimsel grip gibi, domuz gribi de yorgunluk ve halsizlik ile başlar. Domuz gribi teşhisi konulabilmesi için doktora gitmek şarttır. Doktor muayenesinden sonra, burun akıntısı ve ya boğaz akıntısından alınan örneklerde domuz gribi virüsü teşhis edilebilir.
Bazende, kanda hastalığa karşı gelişen antikorlara bakılır. Bu yöntemler biraz zaman alabilir.
Son zamanlarda daha hızlı olan tanı testleri kullanılmaktadır. Bu testler sayesinde saatler içinde domuz gribi tanısı konabilir.
Hastalık özellikle okula giden çocuklarda daha uzun süre bulaşıcı olur. Okul gibi kalabalık ortamlarda bulunmak hastalığa yakalanma riskini artırır.
Domuz Gribi Tedavisi
Domuz gribi virüsü, sürekli kendini yeniler, buda hastalığa karşı kesin bir tedavi uygulanmasını önler. Domuz gribi tedavisinde, mevsimsel grip ilaçları kullanılır. Bu ilaçlar sayesinde hastalık kontrol altına alınır ve daha hızlı iyileşme sağlanır. Bu ilaçlar doktor muayenesi sonucunda alınmalıdır. Rastgele alınan ilaçlar başka ciddi sorunlar doğurabilir.
Domuz Gribinde Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Vücudun normal işleyişi dışında herhangi bir belirti dikkate alınmalıdır. Her hastalıkta olduğu gibi, domuz gribinde de erken tanı çok önemlidir. Domuz gribi belirtilerini hissedildiği anda doktora gidilmelidir.
Çocuklarda doktora gidilmesini gerektiren durumlar:
- Cilt renginde değişiklik
- Solunum zorluğu, hızlı nefes alıp verme
- Sürekli uyku hali
- Yüksek ateş
- Şiddetli öksürük
- Huzursuzluk
- Baş dönmesi
- İştahsızlık ve su içmeme
- Karında ağrı
- Göğüste ağrı
- Mide bulantısı kusma
Bu belirtilerden biri veya birkaçı var ise acilen doktora gidilmelidir.
Domuz Gribinden Nasıl Korunulur
Domuz gribinden korunmak için kişisel önlem almak çok önemli. Domuz gribine yakalanma riskini şu yöntemlerle azaltabilirsiniz:
Yakın temastan uzak durun
Mevsimsel gripte olduğu gibi, domuz gribi de kışın daha sık görülür. Havaların soğuması ile beraber kapalı, kalabalık ortamlarda daha fazla vakit geçirilir. Buda hastalığın çok çabuk yayılmasını sağlar. Özellikle okul çaüındaki çocuklar Domuz gribi salgınından etkilenir.
Hijyen önemli
Domuz gribi virüsünden uzak durmanın bir yöntemide ellerin bol bol ve doğru yıkanmasıdır. Her fırsatta ellrin en az yarım dakika sabu ile beraber yıkanması gerekir.
Sağlıklı beslenin
Tüm hastalıkların tedavisin de olduğu gibi, domuz gribinde de bağışıklık sisteminin kuvvetli olması çok önemlidir. Bağışıklık sisteminin güçlü olması için mevsiminde sebze ve meyvelerden bol bol tüketmek gerekir.
Kronik hastalığı olanlar dikkat etmeli
Domuz grib, normal seyrinde ölümcül bir hastalık değildir, doktorun verdiği ilaçlarla ve bol dinlenme ile hastalık daha çabuk atlatılır. Ancak kronik hastalığı olan kişiler daha dikkatli olmalıdır.
Maske kullanın
Görüntü sebebiyle çok tercih edilmese de, maske domuz gribinden korunmak için çok etkili bir yoldur.
Sıvı alımı önemli
Su hayatımızda çok önemli yere sahip. Günde içilen 2, 2.5 lt. su hastalıklardan korunmaya yardımcı olur.
Temiz hava önemli
Kapalı alanlarda uzun süre vakit geçirmek hastalığa davetiye çıkartır. Mümkün olduğunca bulunduğunuz ortamı havalandırın.
Ortak kullanım alanlarına dikkat
Özellikle toplu taşımalar, yürüyen merdivenler domuz gribinin yayılması için uygun ortamlardır. Bu ortamlarda bulunulduğu zaman özellikle ellerin temizliğine dikkat edilmesi gerekir.
Domuz Gribi Aşısı
Domuz grbinden korunmanın en etki yolu “domuz gribi aşısı”dır. 6 ay – 24 yaş arası kişiler, kronik hastalığı olanlar domuz gribi aşısı olarak hastalıktan korunabilir.
Domuz gribi için özel bir aşı yoktur. Domuz gribi içinde, mevsimsel gripte kullanılan aşı kullanılır.
Domuz Gribine Karşı Koruyan Yiyecekler
İnsanın sağlıklı bir şekilde yaşaması için doğru beslenme çok önemli. Vücudun hastalıklara karşı savaşa bilmesi için doğru gıdalara ihtiyacı vardır. Hasta olmamak ve hasta olduğunda daha hızlı iyileşmek için birkaç tavsiye:
Süt, yoğurt, kefiri bol bol tüketin
Sağlıklı ve dengeli beslenmek için süt ürünleri, sebze ve meyve, et, balık, tahıllar ve hububat yeterli miktarda alınmalıdır. Böylelikle vücudun bağışıklık sistemi güçlenir.
Özellikle yoğurt ve kefirde bulunan probiyotikler gün içinde muhakkak tüketilmeli.
E vitamini ve C vitamini önemli
Bağışıklık sisteminde önemli etkisi olan bu iki vitamini içeren gıdalar tüketilmelidir.
Taze sıkılmış meyve suları sayesinde C vitamini, fındık, ceviz, badem ve yeşil yapraklı sebzeler sayesinde de E vitamini ihtiyacı karşılanır.
Soğan sarımsak
Soğan sarımsak doğal antibiyotik olarak bilinirler. Soğan sarımsağı bol bol tüketerek vücudu hastalıklardan korur ve hastalık durumunda daha hızlı iyileşme sağlanır.
Bitki çayları
Mevsimsel gripte olduğu gibi, domuz gribinde de bitki çayları önemlidir. Ihlamur, adaçayı, yeşil çay, ekinezya çayı hastalıktan daha çabuk kurtulmayı sağlar.
Bol sıvı
Domuz gribine yakalanıldığında normalden biraz daha fazla sıvı tüketmekte fayda var. Ayrıca öğün atlamadan , günlük ihtiyaç olan vitamin ve mineraller alınmalıdır.