Nasıl Yapılır

AT Nasıl Bakılır, Nasıl Yemek Yer, Özellikleri Nelerdir? 

Günümüzde yaygınlaşan arabalar ile kullanımının azaldığı dışarıdan basit gibi görünen ama içeri girildiğinde zor, karmaşık ama bir o kadarda eğlenceli olan latince ismi Equus caballus türkçe ismi at olan sevimli hayvan hepimize sıradan bir hayvanmış gibi gelebilir. Ama atları yakından tanımaya çalışırsak aslında çok tatlı ve oldukça şaşırtan özelliklere sahip hayvanlar olduklarını görebilirsiniz. Gelin size hep beraber atlardan bahsedelim. Atların bakımı oldukça zordur. Ama güzel bakılırsa gerçekten çok güzel şeyler olabilir. Çünkü atlar gerçekten çok zeki hayvanlardır ve bir sürü ırkları vardır. Bazı ülkelerde köpek gibi evde beslenen atlar vardır. Hepinizin kocaman hayvan evde nasıl beslenir dediğini duyar gibiyim. Merak etmeyin olay sandığınız gibi değil. Dünyada şu anda yaşamakta olan bir sürü at türü vardır ve bunlar arasında asla uzamayan hep küçük kalan pony diye isimlendirdiğimiz 95 cm ile 145 cm arasında olan at ırkı vardır. Bu at ırkının boyu oldukça küçüktür. Çoğumuz hayatında pony görmüştür ama büyük ihtimalle onu yavru at sanmıştır. Atlarda tıpkı insanlar gibi yoğun duyguları vardır ve eğer ki ilgi görmezlerse depresyona girebiliyorlar. Hatta at saçı düzelten özel stilistler bile oluyor. Atlar sadece koşu amaçlı yetiştirilmez. Bazı at türleri güzellik yarışması amaçlıda yetiştirilebilir. Bazı at türleri ise dans ettirmek için kullanılabilir. 

AT’IN ANATOMİK YAPISI

Gelin birazda atın anatomik yapısından bahsedelim. Atların vücudunda yaklaşık 205  adet kemik bulunur. ve 25 ile 30 yıl arası yaşarlar. saatte 88 km hızla koşabilirler. Atların ağzında 4 tür diş vardır. Bunlar kesici dişler, köpek dişleri, küçük azı dişleri ve azı dişleridir..

Her diş tipinin belirli fiziksel özellikleri ve belirli işlevleri vardır.

Kesici dişler yiyecekleri kavrar ve keser

•Köpek dişleri savaşmak içindir

•Premolar ve azı dişleri öğütücüdür

•Kurt dişleri küçük azı dişleri olarak sınıflandırılır ancak körelmiştir ve işlevleri yoktur.

Atın dişlerinin bulunduğu çeneler bile farklıdır. Üst çene alt çeneden %30 daha büyüktür. Ayrıca üst çene dişleri biraz daha geniştir. Sürekli aşınma nedeniyle yılda 2-3 mm aşınmayı telafi etmek için ömürleri boyunca yavaşça çıkan çok uzun dişleri vardır. Bu dişlere hypsodont dişleri denir. Atın dişi, farklı özelliklere sahip dört katmandan oluşur. Bunlara  pulpa, dentin, mine ve sement denir.Atların dişleri Yılda 2 ila 3 mm oranında törpü yapılıp aşındırılması gerekir.

ATLARIN ÜREMESİ

Doğadaki her hayvan gibi atlarda üreyip nesillerini devam ettirme ihtiyacı duyarlar.  Atların dişisine kısrak erkeğine ise aygır denir ve kısraklar 15 yaşına kadar doğurabilirler. Atlar 11 ay gebe kalır ve bir yavru doğurur bazen ikiz doğurur ama bu istenmeyen bir durumdur. Atlar doğal yollarda üreyebilirler. Ama bazen bu kısrak için tehlikeli olabilir bunun için aygırın spermini alıp tıbbi yol ile kısrağa enjekte edebilirler. Ayrıyeten bu yol daha sağlıklıdır ve güvenilirdir çünkü spermlerde herhangi bi hastalık varmı yokmu teste sokup anlayabiliriz. Bu yöntem sayesinde kısrak ile aygır arasında uzak mesafeler olsa bile sağlıklı bir yavru edinilebilir. 

ATA YAKLAŞMA ŞEKLİ

Bir ata ilk yaklaşımınız ve tutuşunuz bundan sonra takip eden her şeyi etkiler. Eğer atı strese sokarsanız, en doğal uygulamalarda bile şüpheci olmaya devam edecektir. Ata doğruda adım adım yaklaşın, ayağa kalkarsa bekleyin. Eğer dönüyorsa durun ve dönene kadar bekleyin sonra yaklaşın.

At ile insan gibi konuşmanız atı ciddi ölçüde rahatlatacaktır. Konuşmayı emir verir tondan ziyade arkadaşça bir ses tonuyla yapın.Hareketleriniz atı ürkütmemek için yumuşak ve telaşsız olmalıdır.

Unutmayın atın doğal içgüdüsü tehlikeli olabilecek her şeye karşı hızla hareket etmektir. At, sizin onun için tehlike oluşturmadığınıza dair size izin vermek için zaman harcamayacaktır.

Bu nedenle yavaş hareket etmek çok önemlidir. Atın boynuna yumuşakça vurarak okşayın. Bu fiziksel temas hayvan için memnun edicidir ve sizin ile bağ kurmasına yardımcı olur. Ayrıca ata, sizin ondan korkmadığınızı gösterir. At eğitiminde yada ata yaklaşmada atı asla fiziksel güç ile yenemezsiniz at kesinlikle sizden daha güçlüdür ve kesinlikle sizden daha ağırdır. Bu yüzden atı fiziksel olarak değil aklınız ile yenmeniz çok önemlidir. At eğerki sizin hoşunuza giden bir hareket yaparsa ona ödül verebilirsiniz. Mesela atınızı sevebilirsiniz onunla tatlı dilden konuşabilirsiniz atınıza onun sevdiği yiyeceklerden verebilirsiniz ( havuç küp şeker vb). Atınızı serbest bırakmak yada yularını serbest bırakmakta onun için ödüldür. 

ATÇILIKTA HİJYEN

Hastalık ortaya çıktığında tedavi etmekten daha iyisi hastalığı önlemektir. Atlar, tetanoz, at influenzası gibi spesifik hastalıklara karşı aşılanırlar. Fakat en iyi genel hastalık önleme yolu, iyi bir ahır yönetimi ve normal sağlık durumundan sapan farklılıkları tespit için dikkatlice atınızı gözlemlemiştir. Bu farklılıkları tespit etmek için atınız için neyin normal olduğunu bilmelisiniz. Günlük olarak atınızı kısa bir sağlık kontrolünden geçirmelisiniz ki bu sayede bir problem oluştuğunda fark edebilirsiniz. Her gün, atınızın tüm hatlarını eliniz ile kontrol edin. Yangının klasik işaretlerini gözlemleyin:¢sıcaklık, şişkinlik, ağrı. Normalde, atınızda mevcut yumru veya şişlikleri biliyor olmalısınız Deride, terleme belirtileri olmamalıdır. Atlar genellikle bir bacaklarını diğerlerinden daha fazla dinlendirirler. Bu alışkanlığında herhangi bir sapmayı takip edin. Atların dişleri bir veteriner hekim veya eğer var ise at diş teknisyeni tarafından yıllık olarak kontrol edilmelidir. Bazı yaşlı atlar daha sık diş muayenelerine ihtiyaç duyabilirler. Ağız muayenesi için ağız spekulumu kullanılabilir. Keskin, sivri kısımlar, diş törpüsü veya elektrikli törpüleyiciler ile düzeltilir.

SICAKLIK

Sağlıklı bir atın vücut sıcaklığı  arasında 37.5–38.5°C değişebilir.Sıcaklık rektumdan ölçülebilir. Termometre uygun bir yağ ile muamele edildikten kullanılır. Termometrenin sıcaklık ölçen uç noktasının bağırsak mukozasına temas edecek şekilde konumlandırılması gerekir. Bu nedenle termometre, rektuma yerleştirildikten sonra hafif yana doğru çevrilerek mukozaya temas etmesi sağlanır.

Atlar çok hızlı öğrenen canlılar olmasında uygulamasını öğrendikleri tüm aktiviteler istenilen şeyler değildir. Atlar çok farklı grupta tekrarlanan veya stereotipik davranış gözlenebilir. Bu davranışları modelleri, aslında istenmeyen kötü alışkanlıklardır. Bizim için belirgin olmayabilir ama eğer uygun uyarı mevcut ise at ona göre davranmaya başlayacaktır. Söz konusu at bir tür bağımlılık gösterir. Boksun penceresini dişleyen atlar bunu daha çok yemlemeden önce veya insanlar tavlaya yada ahır geldiklerinde  daha çok stres veya heyecan seviyesi yükseldiğinde yaparlar. Kötü alışkanlıklar olarak tanımladığımız bu davranışların  atlarda ortaya çıkmasında neyin neden olduğuna dair çok farklı teoriler mevcuttur.Bunlardan bir tanesi, at strese girdiğinde bu davranışı sergiler ve bu sayede mutluluk veren morfin benzeri doğal maddelerin salınmasına sağlar. Bir çok at başlarını ve boyunlarını boks kapısını üstünden yapma eğilimindedirler.At sahipleri bu kısımlara parmaklık yerleştirerek, atın söz konusu hareketleri tekrarlamadan dışarı bakmasını sağlarlar. Fakat fiziksel olarak atın bu alışkanlığının engellenmesi daha stresli bir hale dönüşmesine neden olabilir.Uzun bir süre ahırda tutulan bir atın yanına bir oyuncak obje konulması, stres veya heyecanının  dağılmasına başka bir yöne çekilmesine yardımcı olabilir.

¢Aynı çocuklarda olduğu gibi atın da oyuncağa olan ilgisi kaybolur ve sonunda farklı bir uyarı ile yenilenmesi gerekir.

Birçok vakada bu yaklaşım kötü bir huya göre daha kabul edilebilir bir tekrarlayıcı aktivite sağlamış olur.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu