Corona virüs hangi ortamda, ne kadar zaman yaşar?
Dünyayı etkileyen ve pandemi ilan edilen corona virüs, nerede nasıl ortaya çıktı? Corona virüs hangi ortamda ne kadar zaman yaşar? Korunmak için neler yapmalıyız? Tüm merak edilenler bu yazımızda…
CORONA VİRÜS NEREDE NASIL ORTAYA ÇIKTI?
‘Corona virüs’, insanlarda ve hayvanlarda hastalığa neden olan ve birçok türü bulunan virüslere denir. İnsanlarda çoğunlukla soğuk algınlığı benzeri şikayetlere yol açar.
2002 senesinde yine Çin’de ortaya çıkan SARS- CoV virüsü 17 ülkeye yayılmış, 8098 kişi hastalığa yakalanmış ve 774 kişi yaşamını yitirmişti.
2012 yılında ise, Suudi Arabistan’da ortaya çıkan ve dünya üzerinde 27 ülkeye yayılan MERS CoV virüsü salgınında ise, 2499 kişi hastalığa yakalanmış ve 861’i yaşamını yitirmişti.
2019 yılının son zamanlarında Çin’in Hubei eyaletine bağlı wuhan şehrinde hastaneye başvuran zatürre ( pnömoni) hastalarında artış olduğu gözlenmiştir. İlk vakaların, Wuhan’da bulunan bir hayvan pazarıyla ilişkili olduğu düşünülmektedir.
27 Aralık 2019 tarihinde Wuhan’daki bir hastanede ağır pnömoni tanısıyla üç hasta yatırıldı. Üç hastanında Wuhan’daki hayvan pazarıyla ilişkisi olduğu tespit edilmişti.
İlk hastalardan alınan örnekler bilinen birçok patojen için test yapılmıştı. Test sonuçlarına göre, yarasa SARS CoV virüsüne % 85 benzerlik gösteren yeni bir Corona virüs (2019-nCoV) olarak adlandırılmıştır.
Corona virüsün adı “Covid-19” olarak değişti
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, “ Coğrafi bir yere, bir hayvana, bir bireye veya bir grup insana atıfta bulunmayan, aynı zamanda telaffuzu mümkün ve hastalıkla bağlantılı bir isim bulmalıydık”. dedi.
Dünya Sağlık Örgütü( DSÖ) Genel Direktörü Çin’de ortaya çıkan yeni tip coronavirus (2019-nCoV) “ Covit – 19 ) ismi verildiğini açıkladı.
Örgütün Cenevre’de olan merkezinde düzenlenen basın açıklamasında “Şimdi hastalık için bir adımız var ve bu Covid-19” dendi.
“ Coğrafi bir yere, bir hayvana, bir bireye veya bir grup insana atıfta bulunmayan, aynı zamanda telaffuzu mümkün ve hastalıkla bağlantılı bir isim bulmalıydık.” diyen Ghebreyesus hastalığa yeni ad bulunmasının “yanlış veya damgalayıcı” olabilecek diğer isimlerin kullanılmasını engellemek için önemli olduğunu belirtti.
Yeni ismin gelecekteki tüm corona virüs salgınları için standart bir format olarak kullanılma olanağı sağlayacığıda belirtildi.
İlerleyen zamanda, Corona virüsü (Covid-19), Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilmişti.
CORONA VİRÜSÜ (COVİD-19) NEREDE, KAÇ SAAT YAŞAR?
Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen corona virüsü,bazı yüzeylerde birkaç saat, bazı yüzeylerde ise bir güne kadar yaşayabilir.
Uzmanlara göre corona virüsü;
- Canlı virüs havada 3 saat yaşayabiliyor.
- Virüs bakır üzerinde 4 saate yakın yaşayabiliyor.
- Karton yüzeyde 24 saate kadar canlı kalabiliyor.
- SARS- CoV -2 virüsü, paslanmaz çelikte 72 saate yakın canlı kalabiliyor.
- Diğer tür coronavirüsler metal, cam ve plastik yüzeylerde 4 güne kadar yaşayabiliyor.
- Corona Virüslerinin kumaş üzerinde ne kadar yaşadığı tam bilinmiyor. Ancak, yün ve pamuk gibi doğal kumaşların sentetik kumaşları göre daha fazla bakteri ve mantar içerme ihtimali olduğu düşünülüyor.
CORONA VİRÜSÜNDEN NASIL KORUNMALIYIZ?
Dünyayı etkisi altına alan bu hastalığın henüz aşısı ve ilacı bulunamadı. Uzmanlar coronadan korunmak için temizlik ve beslenmenin önemini vurguluyor. Son günlerde ülkemizde de corona vakaları görülmesiyle beraber, Sağlık Bakanlığı işi olmayanların evden çıkmamasını özellikle vurguluyor. Virüse yayılmasına kar okulların tatil edilmesi, eğlence yerlerinin kapatılması, AVM’lerin saatlerinin değişmesi, kahvehane, nargile salonu, kafe gibi kapalı mekanların kapatılması gibi önlemler alındı. Devlet yetkilileri olağanüstü önlemler almaya devam ederken halkı da evde kalmaları konusunda sürekli uyarılarda bulunuyor.
Corona virüsüne karşı bireysel olarak alınabilecek önlemler:
- Virüsten korunmanın en büyük yolu temizlik.
- Sık sık eller yıkanmalı
- Kapı kolları, armatürler, lavabolar düzenli temizlenmeli
- Öksürme ve ya hapşırma sırasında tek kullanımlık mendille kapatılmalı, mendil yoksa dirseğin iç kısmıyla kapatılmalı
- Tokalaşmaktan vazgeçilmeli, temastan uzak durulmalı
- Beslenmeye özen gösterilmeli, bağışıklık sistemi güçlendirilmeli
- Düzenli ve sağlıklı uyku uyunmalı
- Toplu taşıma araçları kullanılmamalı
- Yurt dışından gelenler 14 gün kuralına mutlaka uymalı, evden çıkmaları gerektiğinde maske takmalı
- Ateş ve öksürük yoksa bile evden dışarı çıkılmamalı
- Ziyaretçi kabul edilmemeli, ziyarete gidilmemeli
- Odalar sık sık havalandırılmalı
- Soğuk algınlığı belirtisinde sağlık kuruluşlarına başvurulmalı
CORONA VİRÜSÜ ( COVİD-19) BELİRTİLERİ
Corona virüsünün belirtileri ile soğuk algınlığının belirtileri neredeyse aynıdır.
Şu belirtiler var ise mutlaka sağlık kuruluşuna başvurunuz:
- Boğaz ağrısı
- Burun akıntısı
- Halsizlik
- Yorgunluk
- Kuru öksürük
- Solunum güçlüğü
- Baş ağrısı
- İshal
- Yüksek ateş
- İlerleyen seviyelerde;
- Solunum yetmezliği
- Böbrek yetmezliği
- Akciğer iltihaplanması( zatürre)
CORONA VİRÜSÜ (COVİD-19) NASIL BULAŞIR?
SARS, MERS ve son günlerde ölümlere sebep olan Corona virüsünün (Covid-19) kaynağının hayvanlar olduğu düşünülüyor.
Virüsün, hayvandan insana sıçrama süreci çoğunlukla mutasyona uğramasıyla başlıyor.
İnsanlara bulaşan virüs çoğunlukla mevsimsel grip benzeri yollarla bulaşır.
Virüsün bulaşma yolları şunlardır:
- Yakın temas
- Öksürük, hapşırık ile dağılan damlacıklar
- Virüslü ortamlarla temas
Virüs, ağız burun yoluyla vücuda girer ve önce üst solunum yollarını etkiler. Sonrasında tüm vücuda yayılabilir. Gerçekleşen ölümlerin büyük çoğunluğu alt solunum yolu enfeksiyonları kaynaklı olduğu tespit edilmiştir.
KULUÇKA SÜRESİ NE KADAR?
Corona virüsünün kuluçka süresi tam sayı söylemek mümkün değildir. Covid-19’un kuluçka süresi kişiye göre değişiklik gösterir. Bazı vakalarda 2 gün iken bazı hastalarda ise 15 gün kuluçka süresi görülür.
COVİD-19’DAN KİMLER DAHA ÇOK ETKİLENİR
Hastalık herkeste görülebilir. Ancak yaşlılar, bağışıklık sistemi zayıf olanlar, kronik hastalığı olanlar daha çok risk altındadır.
CORONA TESTİ NASIL YAPILIYOR
Hastalığın belirtilerini gösteren kişi hastaneye gittiğinde burun ve boğaz örnekleri alınıyor. Örnek virüsün canlı kalmasını sağlayan bir yaşam ortamına alınıp laboratuvara gönderiliyor.
CORONA TESTİ YAPAN HASTANELERİN LİSTESİ
Ülkemizde şu anda 25 hastanede corona virüs testi yapılmakta. Corona virüsü testi yapan hastanelerin listesi:
- Adana Şehir Hastanesi
- Ankara Eğitim ve Araştırma
- Ankara Şehir Hastanesi
- Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Bursa Şehir Hastanesi
- Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Elazığ Fethi Sekin Şehir Hastanesi
- Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Eskişehir Şehir Hastanesi
- Gaziantep Dr. Ersin Arslan Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Isparta Şehir Hastanesi
- Kartal Dr. Lütfe Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- İstanbul Haseki Hastanesi
- Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- İzmir Dr. Suat Ceren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Kayseri Şehir Hastanesi
- Malatya Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Sakarya Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Trabzon Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Yozgat Şehir Hastanesi
