Kocayemiş Nedir, Faydaları Nelerdir, Nasıl Tüketilir?

Görüntüsü çileği andıran, lezzetiyle damaklarda şenlik yaratan bir meyve; kocayemiş meyvesi. Kocayemiş nedir? Koca yemiş  nasıl tüketilir, faydaları nelerdir, nerede yetişir, zararı var mıdır? Tüm merak edilenleri sizler için derledik…

Koca Yemiş Nedir?

Koca yemiş (arbutus unedo), fundagiller ailesinin bir üyesi olan bir çalı türünün meyvesidir. 

Kapalı tohumlulardan olan bu meyve iki çelenklidir. 

Halk arasında “dağ çileği”, “orman çileği”, “enderek”,  “yabani çilek”, “sultan böğürtleni”, “bilyedin”, “davulga”  olarak da bilinir.

Çoğunlukla 5-10 metre arası büyüyen çalı formundaki ağaçlar nadir de olsa 15 metreye kadar uzayabilir.

Bilyedin ağacı, bilyedin meyvesi olarak da bilinen bu bitki çakıl yollarda, ormanlık alanlarda, patikalarda kendiliğinden yetişir.

Dağ çileği olarak da bilinen bu bitkinin meyveleri ilk etapta sarımsı bir renkte olur. Meyve olgunlaştıkça kırmızı rengi alır. Dağ çileği meyveleri dışı hafif sert ve pütürlü olur.

Rengi ve tadıyla birçok kişinin severek tükettiği bu meyve insan sağlığına oldukça faydalıdır.

Kocayemişin Faydaları Nelerdir?

Dağ çileği, sultan çileği, bilyedin, enderek gibi bulunduğu bölgeye göre farklı isimleri olan bu meyvenin faydaları saymakla bitmez.

 İçerisinde A, B ve C vitaminleri olan  koca yemişin başlıca faydaları şunlardır:

• Bazı bölgelerde davulga olarak bilinen kocayemiş, gençlik iksiri olarak anılır. Gençlik iksiri olarak bilinen bu meyve yaşlanmayı geciktirir.
• Romatizmalı hastalıklara neden olan virüsleri yok etmede oldukça etkilidir.
• Ağız yarasına neden olan virüsleri yok eder.
• Kanser riskini azaltır.
• Sinirleri kuvvetlendirir.
• Ateş düşürücüdür.

• Birçok kırmızı renkli meyve gibi koca yemişte çok güçlü antioksidandır. Bu sayede vücudu hastalıklara karşı korur.
• Vücut direncini artırır, bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Antienflamatuar olan bu meyve iltihaplanmayı önler.
• Diş ve ağız sağlığını korur, diş eti sorunlarını çözer.
• Kocayemiş antioksidan özelliği sayesinde akciğer sağlığını korur. Sigara gibi zararlı alışkanlıkların verdiği hasarı onarmaya yardımcı olur.
• Safra kesesi sağlığını korur.
• Bağırsak florasını korur.
• İdrar söktürücü olan bu meyve, vücuttan fazla ödemi atar.
• Böbrek sağlığını korur.
• Cilt sağlığını korur, cilde canlılık kazandırılır.
• Harici olarak kullanıldığında sivilce ve akne oluşmasını önler.
• Harici kullanılan koca yemiş siyah nokta sorununu çözer.
• Çocuklarda bağırsak kurtlarını önler.
• Bilyedin, davulga olarak bilinen bu bitkinin meyveleri şeker (diyabet) hastalarına iyi gelir.
• Boğaz ağrısına iyi gelir. Bunun için meyvenin kendisinden ya da kurutulmuş yapraklarından yapılan çay tüketilir.
• Grip, soğuk algınlığı gibi hastalıklara karşı koruyucudur.
• Böcek ısırıklarını hızlı iyileştirir.
• Cilt tonunu ve rengini dengeler.
• İçerdiği vitaminler sayesinde göz sağlığını korur.
• Bitkiden elde edilen çay saç sağlığını korur ve kepeklenmeyi önler. Banyo suyuna koca yemiş çayı ekleyerek saça olan faydalarından yararlanılabilir.
• Saç dökülmesini önler.
• Hasarlı ve kuru ciltleri onarır.

Kocayemiş Neye İyi Gelir?

Bitkinin meyveleri taze ve kuru olarak tüketilir. Aynı zamanda kocayemiş yaprakları da sağlığa faydalıdır. Bu bitkinin yapraklarının kuru formundan çay yapılır ve içilebilir. Taze yapraklardan yapılan çay ise harici olarak tüketilir. 

Bu bitki bağışıklık sistemini güçlendirir,  hastalıklara karşı vücudu korur.  Antienflamatuar olan bu bitki ağız, diş ve diş eti sağlığını korur.

Akciğer ve karaciğer sağlığını korur. Bağırsak ve böbrek sağlığını koruyan kocayemiş idrar söktürür, vücuttan fazla sıvıyı uzaklaştırır.

Kocayemiş Nasıl Tüketilir?

Kocayemiş, pazar tezgahlarında, manavların meyve reyonlarında bulunan ve taze olarak tüketilebilen bir meyvedir. Taze dağ çileği meyvesinin reçeli, marmelatı yapılabilir. Pasta süslemek için oldukça sık tercih edilir.

Koca yemiş meyvesi likör yapımında kullanılır.

  Dağ çileği olarak da bilinen bu meyve kurutularak tüketilebilir.

Kurutulan kocayemiş meyvesi öğütülerek toz haline getirilebilir. Kocayemiş meyvesinin toz hali bal ile karıştırılabilir.

Çalı formunda olan koca yemiş yaprakları da sağlığa oldukça faydalıdır.

Dağ çileği yaprakları kurutularak çay yapılabilir.

Taze dağ çileği yaprakları çay olarak demlenir ve harici olarak cilde sürülerek kullanılabilir.

Kocayemiş Nerede Yetişir?

Kocayemiş, dağ çileği, davulga, sultan böğürtleni olarak birçok farklı ismi olan, çalı formundaki bu bitki doğada kendiliğinden yetişebilir. Aynı zamanda üreticiliği de yapılan bu bitki dünya üzerinde yaygın olarak yetişir.

İngiltere, Asya gibi birçok ülkede yetişen bu bitki Türkiyede’de kendiliğinden yetişir.

Türkiye bölgesinde Karadeniz, Akdeniz ve Ege bölgesinin makilik alanlarında yetişir.

Kocayemiş Zararları

Her besin kaynağında olduğu gibi kocayemiş meyvesinde de miktar önemlidir.

Kocayemiş bitkisinin fazla  tüketimi kabızlık, baş dönmesi, sersemlik gibi şikayetlere neden olabilir.

Çilek gibi meyvelere alerjisi olan kişilere alerji yapabilir.

Kocayemiş-Dağ Çileği Reçeli Nasıl Yapılır?

• Yarım kilo taze dağ çileği (kocayemiş)
• 3 su bardağı şeker
• 1,5 su bardağı su
• Yarım limon suyu

Kocayemiş-Dağ Çileği Reçeli Tarifi

• Dağ çilekleri iyice yıkanır ve süzülür. Ardından tencereye alınır.
• Üzerine şeker eklenir. Üzerine şeker eklenen çilekler 24 saat bekletilir. 
• Bir gece bekletilen yemişlerin üzerine suyu eklenir.
• Yarım saat, kısık ateşte kaynatılır.
• Ardından limonu eklenir ve 5 dakika daha kaynatılır.
• Reçel kıvamı alan dağ çilekleri ocaktan alınır ve afiyetle tüketilir.