Sağlık

Enginar Sirkesi Nasıl Yapılır? Enginar Sirkesi Faydaları Nelerdir, Nasıl Kullanılır, Zayıflatır mı?

İlkbahar aylarının müjdecisi olan enginar nedir? Enginar sirkesi nasıl yapılır? Enginar yapraklarından sirke yapılır mı? Enginar sirkesi neye yarar, faydaları nelerdir, nasıl kullanılır? Sirke zayıflatır mı? Tüm merak edilenleri sizler için derledik…

Enginar Nedir?

Sebze olarak tükettiğimiz enginarın aslında bir çiçeğin tomurcuğu olduğunu biliyor muydunuz? Eveti enginar bir çiçeğin tomurcuğudur.  Çiçek daha olgunlaşmadan, çiçek tablası üzerinde  tüyler oluştuğunda enginarlar hasat edilir.  Enginarlar olgunlaşmaya bırakıldığında mor-mavi renkli muhteşem çiçekler açarlar. Ancak, çiçek açan enginar artık sebze olarak tüketilemez.

Enginarın yemek olarak tüketilen bölümü etli çiçek tabakası ve yapraklarıdır.

Enginar, Asteraceae (papatyagiller) ailesinin bir üyesidir. Çok yıllık bir bitkidir. Bazı görüşler enginarın deve dikeni ailesinden geldiğini düşünür.

Enginarın latince ismi ‘ scolymus’, ingilizce ismi ise ‘ artichoke’dir.  Aslında bir çiçek tomurcuğu olan bu sebze sağlığa oldukça faydalıdır.

Enginarın tarihi oldukça geriye dayanır, bilinen en eski sebzelerden biridir, antik Roma ve Yunan zamanında bilinen bir sebzedir.  Hatta Yunan Mitolojisine bile konu olmuştur.  Efsanede anlatılan göre Zeus Cynara isimli bir kızı sever.  Ancak, Zeus Cynara adlı kızı sevse de ona  sinirlenir ve onun kalbini enginara dönüştürür. 

Çiçeği oldukça ihtişamlı olan bu sebze Roma ve Yunan dönemlerinde yapılan sütunların başlarında motif olarak kullanılmıştır. Eski Mısır döneminde ise doğurganlık sembolü olarak kullanılmış. Lezzetine doyum olmayan bu sebze ayrıca kral sofralarını da süslemiştir.

Tarifi çok eskiye dayana  enginarın anavatanı tam bilinmez. Ancak, iklim koşulları nedeniyle enginarın anavatanı Akdeniz bölgesi olduğu düşünülür.  Kuzey Afrika gibi bazı ülkelerde ‘kenger’ denilen yabani enginarlar yetişmektedir.

Enginar Nerede Yetişir?

Enginar sert iklimleri sevmez, ılıman iklim bitkisidir.  Soğuk havayla arası pek yoktur, sıcaklık 5-6 derecenin altına indiğinde enginarın toprak üstü bölümleri donar.  Bu sebze aşırı sıcağı da pek sevmez. Sıcak ve kuru havalarda baş gelişimi sağlıklı olmaz. Türkiye’de Ege, Marmara ve Akdeniz enginarın sevdiği bölgelerdir. Bahar ayıyla beraber pazar tezgahlarında enginarlar yerini almaya başlar.

Türkiye’de çoğunlukla 2 çeşit enginar yetiştirilir.  Marmara ( İstanbul, Bursa gibi) bölgesinde Bayrampaşa enginarı, Ege bölgesinde ise  ( İzmir, Çeşme, Karaburun gibi) sakız  enginarı yetiştirilir. Bayrampaşa enginarı sakız enginarına göre daha büyüktür ve bodur yapıdadır.  Bayrampaşa enginarının baş bölümü top şeklinde ve sıkıdır. Sakız enginarının baş kısmı ise daha küçük ve baş kısmı silindir şeklindedir. 

Bayrampaşa enginarı ile sakız enginarının diğer bir farkı da yapraklarıdır. Sakız enginarının yaprakları daha körpedir ve yenmeye uygundur. Bayrampaşa enginarının yaprakları ise sert olur, yenmeye uygun olmaz. Yapraklı enginar dolması için sakız enginarı tercih edilmesinin sebebi budur.

Enginar Sirkesi Nasıl Yapılır?

Sağlığa faydaları saymakla bitmeyen enginarın, yemeği yapıldığı gibi sirke olarak da kullanılır. Enginar sirkesi yapmak için iki yol vardır. Sadece yaprakları kullanılarak yapılan  enginar sirkesi ve tamamı kullanılarak yapılan enginar sirkesi. Biz sizlerle iki tarifi de paylaşıyoruz….

Enginar Sirkesi Tarifi

Malzemeler

  • 6-7 adet bütün enginar
  • Bir su bardağı bal
  • 1 çay  kaşığı kaya tuzu
  • Bir çay bardağı doğal sirke ya da sirke anası
  • Klorsuz içme suyu
  • 5 litrelik cam kavanoz

Enginar sirkesi yapımı

  • Enginarlar iyice yıkanır ve kurulanır. Kurulanan enginarlar ufak parçalara bölünür.
  • Enginarlar cam kavanoza yerleştirilir. Üzerine bal, doğal elma sirkesi yada sirke anası, tuz ve içme suyu eklenir.
  • Tüm malzemeler karıştırılır.
  • Burada dikkat edilmesi gereken enginarların su yüzeyinde kalmamasıdır. Su üstünde kalan enginarlar küf yapar ve sirkeyi bozar. Sirke her gün karıştırılmalıdır. İlk etapta ağzı bezle örtülür. Enginarlar dibe çöktüğünde  karıştırma işlemi bırakılır, sirkenin ağzı kapatılır ve gölge bir yerde saklanır.

Enginar Yapraklarından Sirke Nasıl Yapılır?

Enginar ülkemizin belirli bölgesinde yetişen bir sebzedir. Hasat zamanı da kısa olan bu sebze diğer sebzelere göre biraz pahalı olabilir. Bu nedenle enginarın yapraklarından da sirke yapılabilir.

Enginar yapraklarından sirke tarifi için malzemeler:

  • 5 litrelik kavanozun dörtte üçünü dolduracak kadar enginar yaprakları
  • Bir su bardağı bal
  • 1 çay  kaşığı kaya tuzu
  • Bir çay bardağı doğal sirke ya da sirke anası
  • Klorsuz içme suyu
  • 5 litrelik cam kavanoz

Enginar yapraklarından sirke tarifi

  • Enginar yapraklarını pazardan ücretsiz almakta mümkün. Atılan yaprakları pazarcılara rica ederek temin edebilirsiniz.
  • Enginar yaprakları birkaç kez yıkanmalıdır. Temiz olmayan yapraklar sirkeyi bozabilir.
  • Temizlenen ve kurulanan yapraklar cam kavanoza yerleştirilir. Üzerine diğer malzemeler eklenir ve karıştırılır.
  • Enginar yaprakları dibe inene kadar karıştırmaya devam edilir. Ardından sirkenin ağzı kapatılır ve gölge bir yerde bekletilir.

Enginar Sirkesinin Faydaları Nelerdir?

Sirkeyi kurduk… Peki,  enginar sirkesi neye faydalı? Buyurun bu sorunun cevabına….

Enginar lifli bir sebzedir. A,B1,B2,C vitaminlerini barındırır. Tam bir mineral deposudur. İçeriğinde kalsiyum, fosfor, sodyum, demir, potasyum, çinko, magnezyum vardır.  Bu kadar zengin bir içeriğe sahip olan enginarın faydaları şunlardır:

  • İçinde rutin, kuersetin, gallik asit ve sinarin gibi kimyasal bileşenler ve antioksidanlar bulundurur. Bu özelliği sayesinde tam bir kalp dostudur.
  • Yüksek kolesterolü önler.
  • Bağışıklığı güçlendirir.
  • Enginar tezgahlarında “karaciğer dostu enginar” yazısını mutlaka görmüşsünüzdür. Bu tam olarak doğrudur, enginar tam bir karaciğer dostudur. Barındırdığı sinarin sayesinde karaciğeri temizler ve oluşan hasarı onarır.
  • Hücre yenileyicidir.
  • Kan şekerini dengeler.
  • Sindirim sisteminin sağlıklı çalışmasını sağlar. 
  • Doğal detoks görevi görür.
  • Kalorisi çok azdır.

Enginar Sirkesi Nasıl Kullanılır?

Tam bir şifa deposu olan enginar sirkesini salatalarda, yemeklerde, çorbalarda kullanabilirsiniz. Sabahları aç karınan bir yemek kaşığı enginar sirkesini suyla seyrelterek içebilirsiniz.

Enginar Sirkesi Zayıflatır mı?

Enginar sirkesi metabolizmayı çalıştırır, vücuttan toksin ve ödem atar. Aynı zamanda sindirimi kolaylaştıran ve kan şekerini dengeleyen bu sirke kilo vermek isteyenlerin yardımcısı olur. Kan şekerini dengeleyen enginar sirkesi açlık krizlerini önler ve daha az yemek yemeyi sağlar. Bu sayede ( sağlıklı bir diyet ve spor yardımıyla) fazla kilolardan kurtulmaya yardımcı olur.

Enginar Nasıl Temizlenir ve Soyulur?

Pazarlarda ayıklanmış ve temiz enginar bulmak mümkün. Ancak, pazarlarda temizlenen enginarların yaprakları çoğu zaman olmuyor. Evde kendinizde kolaylıkla enginar temizleyebilirsiniz. Enginarları temizlemeden önce eldiven kullanmakta fayda vardır, yoksa elleriniz kararabilir. Enginar kesme tahtasının üzerine yan yatırılır ve alt tabakanın üstünden 2 parmak kesilir. Ardından enginar döndürülerek etrafında kalan yapraklar temizlenir ve tabaka ortaya çıkarılır.

Tabakanın üzerinde olan tüyler kaşık yardımıyla temizlenir. Temizlenen enginarlar hemen limonla ovulur ve limonlu suya atılır. Enginar temizlemenin en büyük püf noktası limondur. Temizlenen enginarlar limonla ovulmaz ise hemen kararır. Bu temizlenme şekli Bayrampaşa enginarı için geçerlidir, zira Bayrampaşa enginarının yaprakları yemek olarak kullanılmaz.

Sakız enginarı ise yapraklarıyla pişirilen bir çeşittir. Özellikle enginar dolması için sakız enginarı kullanılır.  Yapraklarıyla pişirilecek olan sakız enginarının en tepesindeki yapraklarının uçları ve en dış kısmından iki sıra yaprak ve sap koparılır.  Sonrasında kaşık yardımıyla göbeğindeki tüyler alınır. Sonrasında limonlu suda bekletilir.

Enginar Dondurucuda Nasıl Saklanır?

Bu sebzenin mevsimi oldukça az. Pazar tezgahlarında kısa süre kalan enginarı, derin dondurucuda saklayarak daha sonra da kullanabilirsiniz.  Temizlenen enginarlar limonlu kaynar suda 2 dakika haşlanır. Haşlanan enginarlar soğuk suyun içine atılır, ılıyıncaya kadar bekletilir. Ardından buzdolabı poşetlerine yerleştirilerek derin dondurucuya atılır.

Enginarın Zararları

Sağlığa oldukça faydalı olan bu sebze bazı kişilere alerji yapabilir. Safra kanalı tıkalı oalnlar, safra taşı olanlar enginar tüketmemelidir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu