Bıttım sabunu nedir? Bıttım sabunu neye iyi gelir? Faydaları nelerdir?

Çoğunlukla cilt ve sivilce gibi sorunlarda ve saç bakımında kullanılan bıttım sabunu, son günlerde popülerliğini artırdı. Özellikle Siirt ili çevresinde üretilen bıttım sabunu, nedir? Bıttım sabununun faydaları nelerdir? Bıttım sabunu neye yarar? Bıttım sabunu nasıl yapılır ve nasıl kullanılır? Tüm merak edilenleri sizler için derledik…

İnsanoğlu, bir dönem kimyasal ürünler kullanmaya pek meraklı haldeydi. Fakat, ilerleyen zamanla doğal olanın faydasını anladı ve doğal olana, organik olana yönelmeye başladı. Her gün başka bir uzmanın yaptığı açıklamalarda doğala dönüşü hızlandırdı. Bıttım sabunu da, doğal olan ürünlerden bir tanesi. Özellikle saç ve cilt sorunlarına iyi gelen bu doğal sabun, kimyasal içeren şampuanların ve jellerin yerini almaya başladı. Peki, bıttım sabun  nedir? Buyurun bu sorunun cevabına…

Bıttım Sabunu  Nedir?

Kimyasal içermeyen, tamamen doğal olan bıttım sabunu atalardan öğrenilen geleneksel yöntemlerle yapılır. Saç bakımından, sivilce gibi cilt sorunlarına kadar birçok faydası vardır. Menengiç, çedene, çitemik, çıtlık, çitlembik gibi isimleri vardır.

Bu sabun genellikle, Güney Doğu Anadolu’da Siirt ve çevre illerde üretilir. Ancak, sabun ilk olarak Mardin’de Botan bölgesinde üretilmiştir, ordanda Siirt bölgesinde üretilmeye başlanmıştır.

Sabuna “bıttım” bitkisi adını verir. Bu bitkinin menengiç, çedene, çitlenbik, çitemik ve çıtlık gibi isimleri vardır.

Bıttım Bitkisi Nedir, Faydaları Nelerdir?

Bıttım, kahverengi kabukları olan yabani bir fıstıktır. Yani Antep fıstığı veya Siirt fıstığının aşılanmamış halidir. Bu bitkinin meyveleri çerez olarak kullanıldığı gibi pasta böreklerde de kullanılır.

Sıklıkla adını duyduğumuz “menengiç kahvesi”de bu bitkiden yapılır. Yağından ise bıttım sabun yapılır.

Bu bitki kuraklığı sever, ayrıca 10- 45 derece arası sıcaklık değişiminden etkilenmez. 

Bitki 5 ila 15 metre arası büyüyebilir ve her yıl 1 metre kalınlaşabilir. Bıttım ağacı uzun ömürlü bir ağaçtır.

Bu ağacın meyveleri, bezelye tanesi büyüklüğünde, mavi, kahverengi ve kırmızı renkte olur. Bu meyvelerden kahve ve sabun yapılır.

Kahve için meyveler, 20 dakika boyunca 200 derecede pişirilir. Bu kahvenin en büyük özelliği, kafein barındırmamasıdır.

Bıttım meyvesinin yağından ise, sabun elde edilir.

Bıttım Sabunun Faydaları Nelerdir?

Tamamen organik olan bu sabun, saç dökülmesini durdurur. Bıttım sabunuyla saçlarınızı yıkayarak saç dökülmesi sorununu önleyebilirsiniz. Ayrıca, bir çok kişinin muzdarip olduğu kepek sorununu yok eder. Saçların beyazlamasını geciktirir, düzenli kullanıldığında hormon bozukluğu nedeniyle oluşan beyazlamayı önler. Saç derisinde oluşan bakterileri yok eder. Saç dibinde oluşan sivilce, egzama, sedef gibi şikayetleri önler ve tedavi eder. Saçları besler, hacim verir ve yumuşacık yapar. Saç kremi kullanmaya gerek kalmaz. Özellikle kuru saçları nemlendirir, kopma ve kırılmayı önler.

Saçlarda fön ve düzleştirme işleminden kaynaklı oluşan hasarları onarır, kırılma kopmaları önler.

Antiseptik olan sabun, mikropları öldürür, bu sayede deri hastalıklarını önler. Egzama, mantar, sedef gibi sorunlara çare olur, oluşmasını önler. Cilt gözeneklerini açar, siyah nokta oluşmasını önler.  Özellikle ergenlik döneminde çıkan sivilce ve akne tedavisinde etkilidir.Varis tedavisinde etkilidir. Cilt kuruluğunu önler.

Bakteri ve mikropları öldüren bıttım sabunu, kaşıntıya iyi gelir, kaşıntıyı önler.

Bıttım Sabunu Nasıl Yapılır?

Bıttım ağacında yetişen ufak taneli yabani fıstık meyveleri Eylül ayında toplanır.

Toplanan bıttım meyveleri tane tane ayıklanır, çürükleri ve olmamaşları ayrılır. Ayıklanan meyveler yıkanarak temizlenir ve ardından kurumaya bırakılır. Kuruma süresi 5 ila 10 gün arası değişir. Kuruyan meyveler, değirmenlerde öğütülür. Öğütüldükten sonra orta ısıda olan suyla yoğrulmaya başlanır. Bu işlem ortalama olarak 2 saat sürer. Yoğurma işleminde ortaya çıkan bıttım yağı ayrı bir kaba alınır. Hamur sıcak suda bir gün bekletilir ve çıkan yağ süzülür, fakat yinede geride bir miktar yağ kalır. Bu yağı çıkarmak için başka bir işlem gerekir.

Bıttım hamurunun içine kaynar su ve kül eklenir, kaynatılmaya başlanır. Su kaynadığında kazana azar azar bıttım yağı eklenir. Su buhar olana kadar bu işleme devam edilir. Buharlaşma yoluyla fazla suyundan ayrılan bıttım yağı, hamurundan süzülür. Bıttım yağı ayrı bir kazana alınır ve kaynatmaya devam edilir. Ayrı bir kapta ise  su ile payet kostik karıştırılır ve bir çözelti hazırlanır, eski zamanlarda bu işlem kül suyuyla yapılırdı. Bu çözelti kaynayan yağın içine eklenir ve karıştırılır. Ortalama 13-14 saat kaynatılır. Sabunlaşan bıttımlar, sıvı haldeyken kazanlardan alınır ve kalıplara dökülür. Bu halde 3-4 gün kurutulur. 3-4 gün sonrası kalıplarda olan sabunlar küçük kalıplar halinde kesilir ve kullanıma hazır hale getirilir.

Bıttım Sabunu Neye Yarar?

• Saç dökülmesini önler, yeni saç çıkmasını sağlar.
• Mikrop ve bakterileri öldürür.
• Saçkırana iyi gelir.
• Saçta oluşan sivilce, mantar, egzama, sedef gibi hastalıkların tedavisinde etkilidir.
• Kuru saçları nemlendirir, kırılma ve kopmayı önler.
• Saçlara hacim ve canlılık verir, kepeklenmeyi önler.
• Cilt sağlığını korur
• Sivilce ve siyah noktayı önler.
• Egzama, mantar, sedef gibi hastalıkları tedavi eder, oluşmasını önler.
• Varise iyi gelir, varis ağrılarını giderir.
• Cildi nemlendirir, kaşıntıya iyi gelir.
• Cildi temizler, gözenekleri açar.

Bıttım Sabunu NASIL Kullanılır?

Saçları veya deriyi önce ıslatın, ardından bıttım sabunu sürerek iyice köpürtün. Saç diplerine  veya vücudunuza 2-3 dakika masaj yapın, böylelikle saç ve vücut bıttım yağı ile beslenir. Ardından durulayın. Bıttım sabunu kullanıldığı zaman başka bir kimyasal ürün kullanmanıza gerek yok. Bu sabun düzenl kullanılması gerekir. Bıttım sabunu kullanmaya başladıktan sonra, başka bir ürün kullanırsanız bıttım yağını vücuttan veya saçlardan arındırırsın. Bu da sabunun etkisini yok eder, yani bir gün bıttım sabunu bir gün başka kimyasal ürün kullanmayın.

Bıttım Sabunu Ne Kadar?

Sabun küçük kalıplar halinde satılır. Bu kalıp fiyatları satılan zamana ve satıcıya göre değişim gösterir. Günümüzde ortalama olarak bir adet bıttım sabunu 12 TL’dir.