Kene Yapışmasını Ne Önler, Kırım Kongo Kanamalı Ateşinin Belirtileri Nelerdir?

Yaz aylarının gelmesi ile beraber kene ısırması vakalarında artış olmaya başladı. Özellikle kırsal bölgede yaşayan insanların karşılaştığı kene nedir? Her kene hastalık bulaştırır mı? Keneden koruyan önlemler nelerdir? Kırım Kongo Kanamalı Ateşi nedir, belirtileri nelerdir? Kene yapıştığında ne yapmalı? Tüm merak edilenleri sizler için araştırdık…

Kene nedir?

Keneler kan emici, eklem bacaklı, örümceğimsiler sınıfından olan ektoparazitlerdir. Bacaklarının uçlarında deriye rahatça yapışmasını sağlayan çengeller ve vantuzlar vardır. Bu sayede çok kolay deriye yapışır ve hortumlarıyla kan emerler. Keneler iyice şişip doyduktan sonra deriden ayrılırlar ve doğada ot, ağaç gibi alanlarda yaşamaya devam ederler.

Kenelerin tükürük salgısı proteolitik içerir. Bu sayede dokuları sindirir, insanlarda ve hayvanlarda hastalığa neden olabilir.

Her kene hastalık bulaştırır mı?

Dünya üzerinde 900’e yakın keneden, 8-9’unda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi(KKKA) hastalığı virüsü bulunmuştur. Bu virüslerden ölümcül olanı “hyalomma marginatum marginatum”dur. Kene şikayetlerinin çoğu zararsız kenelerdir. Özellikle kırsalda yaşamayan, şehir merkezinde yaşayanlar panik yapmamalıdır. Unutulmamalıdır ki, her kene öldürücü değildir ama tedbir amaçlı sağlık kuruluşuna gidilmelidir.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi virüsü taşıyan keneler çoğunlukla kırsal bölgelerde tilki, domuz, kurt yabani tavşanlar ve bu hayvanların yaşadığı bölgelerde görülür.

Keneden korunma yolları nelerdir?

Özellikle kırsal bölgede yaşayan ve hayvancılıkla uğraşan kişilerin, piknik için ormanı tercih edenlerin keneden korunmak için alınması gereken önlemler şunlardır:

Açık renkli giysiler tercih edilmelidir.
Hayvan besleyenler hayvanları ilaçlanmalıdır.
Çıplak gözle vücut sıklıkla kontrol edilmelidir.
Permetrin içeren ilaçlar kullanılmalıdır.
Uzun kollu, uzun paçalı kıyafetler tercih edilmelidir.
Çoraplar pantolonun üzerine çekilmelidir.
Çocuklar ebeveynleri tarafından kontrol edilmelidir.
Ormanda çalışanlar, hayvancılıkla uğraşanlar, avcılar çizme giymelidir.
Hayvan barınakları kenelerin yaşamasına imkan sağlamayacak biçimde olmalıdır, çatlak, yarık var ise onarılmalıdır.
Hayvanların veteriner kontrolü düzenli yapılmalıdır.

Kene ısırması belirtileri nelerdir?

Kene konduğu bölgenin kanını emmeye başlar. Bunun sonucu ciltte kızarıklık, şişme, yanma, kaşıntı, ağrı olabilir. Bazende mide bulantısı, kusma yüzde şişme ve ateş görülebilir.

Kene Nasıl Çıkarılır?

Vücuda yapışan keneler en kısa sürede bütün halinde çıkarılmalıdır. Kene asla çıplak elle öldürülmemelidir. Kene deriye yapışık iken üzerine sigara basmak veya kimyasal dökmek çok tehlikelidir. Kene kendini tehlikede hissettiği an kusar ve virüsü vücuda salgılar.

Keneyi deriden çıkarmak için ince uçlu cımbız kullanılmalıdır. Cımbızın ucuyla keneyi deriye en yakın yerden, ağız kısmından tutulmalı ve yavaş yavaş, bütün olarak çıkarılmalıdır.

Kene çıkarıldıktan sonra, deri alkolle temizlenmelidir.

Kene düzgün ve bütün olarak çıkarılsa bile en yakın sağlık kuruluşuna gidilmeli ve kontroller yapılmalıdır.

Keneyi kendiniz çıkarmaya tereddüt ederseniz mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvururuz.

Kenenin başı deride kalırsa ne yapılmalı?

Kene yapışması durumunda kenenin bütün olarak çıkarılması önemlidir. Keneyi deriden çıkarma işleminde ciltte kene parçaları kalabilir. Bu parçalar çoğunlukla vücut tarafından atılır. Kenenin kafası deride kalır ise mutlaka doktora gidilmelidir. Sokulan yerde kızarıklık azalmaz artar ise mutlaka doktora gidilmelidir.

Kene sokması neden farkedilmez?

Kene, keskin ağız parçalarıyla deriyi keser ve sokma hortumlarını derinin dokusuna gömer. Bu işlem sırasında uyuşturucu salya salgılar. Buda kurbanın keneyi hissetmesini önler.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi nedir?

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), keneler tarafından taşınan Bunyaviridae ailesinden Nairovirüs grubundan olan bir virüsün neden olduğu, halsizlik, ateş, kas ağrısı, baş ağrısı gibi bulgular gösteren, hayvanlardan insanlara bulaşan( zoonotik), ölümcül sonuçlara neden olan bir enfeksiyon hastalığıdır.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşinin (KKKA) belirtileri nelerdir?

Türkiye’de ilk defa 2002 senesinde adını duyuran Kırım Kongo Kanamalı Ateşinin kesin tanısı 2003 senesinde konmuştur. Hastalık keneden bulaşan bir virüs kaynaklıdır. Balkanlar, Afrika, Asya ve Orta Doğu ülkelerinde daha sık görülür.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi belirtileri şunlardır:

Yüksek ateş
Eklem ağrısı
mide ağrısı, mide bulantısı
Kusma
Gözlerde kızarıklık
Boğazda kızarıklık
Boğazda ve damarda kırmızı lekeler
İleri seviyelerde sarılık ve duyusal algıda değişim görülebilir.
Hastalığın 4. gününde morarma başlayabilir ve 2 haftaya kadar sürebilir.
Şiddetli burun kanaması
Enjeksiyon bölgelerinde kontrolsüz kanama

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi nasıl tedavi edilir?

Kırım Kongo Kanamalı Ateşinin kuluçka süresi kene ısırmasından sonraki bir ila üç gün arasıdır. Bazı durumlarda 9 güne kadar çıkabilir. Enfekte kan, vücut sıvısı ve diğer dokularla teması 5 ila 13 gün arası değişir. Hastalığın tedavisi şikayetleri ortadan kaldırmaya yöneliktir.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşinden korunmak için aşı var mı?

Doğu Avrupa’da KKKA’ya karşı aşı farelerde denenmiştir. Ancak insanlar üzerinde yaygın bir aşı bulunmamaktadır.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi bulaşır mı?

Hastalık keneden hayvanlara ve insanlara bulaşır. Ancak, bu hastalık insandan insana da bulaşabilir.

Hastalığa yakalanan kişilerin vücut sıvılarından, kanından bulaşabilir. Hasta ile temas edilirken çok dikkatli olunmalıdır.

Keneleri uzaklaştıran yağlar

Yarpuz yağı: Yarpuz bitkisinden yapılan bu yağ böcek ve keneleri zehirliyor.

Lavanta yağı: Kokusu bize güzel gelse de keneler bu kokudan uzak duruyor.

Sarımsak yağı: Kenelerin nefret ettiği bir kokuda sarımsak kokusudur.

Limon yağı: Bizi ferahlatan, C vitamini deposu olan limon, böceklerin uzak durduğu kokuya sahiptir

Okaliptüs yağı: İnsan sağlığına oldukça şifalı olan okaliptüs yağı, keneleri uzaklaştırır. Bu yağ ayrıca böcek ısırıklarına iyi gelir.

Karbonat: Kenelerin sevmediği bir üründe karbonattır. Karbonatlı suyu vücudunuza sıkarak keneleri uzaklaştırabilirsiniz. Tercihe göre içine elma sirkesi eklenebilir.

Tarçın yağı: Tarçının keskin kokusu keneleri uzaklaştırır.

Kekik yağı: Sağlığımız için oldukça faydalı olan kekik yağı, keneleri bizden uzak tutar.

Biberiye yağı: Kendine has kokusu olan biberiye yağı, keneleri uzak tutar.

Nane yağı: Mis gibi kokusu bizim iştahımızı açsada keneler bu kokuyu sevmez.

Sedir yağı: Sedir yağı parfüm yapımında kullanılan bir yağdır. Kendine has kokusu olan sedir yağı keneleri uzak tutar. Ayrıca sinek ve böcekleri uzaklaştırır.

Karanfil yağı: Kuvvetli bir aroması ve kokusu olan karanfil yağı, keneleri uzak tutmada etkilidir.

Sardunya yağı: Sardunya bitkisi sivrisinekleri uzaklaştırma ile bilinir. Sardunya yağı sayesinde keneleri, sivrisinekleri ve böcekleri kendimizden uzak tutarız.

Rezene yağı: Keskin bir kokuya sahip olan rezene yağı, keneleri uzaklaştırır.

Defne yağı: Balık ve et yemeklerinde aroma vermesi için kullanılan defne yaprağından elde edilen defne yağı, keneleri uzak tutar.

Fesleğen yağı: Karakteristik kokusu olan bu yağ keneleri uzaklaştırır.

Çay ağacı yağı: Çay ağacı yağı, sinek, böcek sokmalarında oluşan kaşıntı ve kızarıklığı önler. Ayrıca keneler çay ağacı yağının kokusunu hiç sevmez.

Itır yağı: Kokusu sayesinde kozmetik ve parfüm sektörünün vazgeçilmezi olan bu yağ, keneleri, sinekler ve böcekleri uzak tutar.

Kene savar sprey nasıl yapılır?

Yukarıda bahsettiğimiz herhangi bir yağı kullanarak kene kovucu sprey yapabilirsiniz. Bir litre suyun içine 10-15 damla yukarıda bahsettiğimiz yağlardan bir tanesini damlatın. Bu suyu sprey bir kutuya boşaltın. Dışarı çıkmadan önce bu spreyi üstünüze sıkın. Gözlere temas ettirmeyin.