Zatürre (Pnömoni)

Pnömoni Nedir

Zatürre (Pnömoni) zamanında tedavi edilmezse ciddi sonuçlar doğurabilecek, hatta ölümle sonuçlanabilen bir hastalıktır. Yaşam kalitesini düşüren zatürre(pnömoni) ateşli bir rahatsızlık olup, öksürük, balgam gibi belirtileri bulunur. Tedavisi edilmezse ölümle bile sonuçlanan zatürre(pnömoni) nedir? Zatürre tedavisi nasıl olur? Zatürre aşısı nedir? Tüm bu soruların ve daha fazlasının cevabı yazımızda…

Zatürre (Pnömoni) Nedir?

Pnömoni veya halk arasında bilindiği gibi zatürre akciğerde olan hava keseciklerinin iltihap kaplamasıdır. Kısaca akciğer iltihabıdır. Zatürreye virüsler,bakteriler ve azda olsa mantarlar neden olur. Mantar, virüs ve bakteri mikroplarının akciğere ulaşması sonucu zatürre meydana gelir ayrıca zatürre çok bulaşıcı bir hastalıktır. Zatürrenin bulaşıcı olması özellikle çocukları ve yaşlıları etkiler. Ülkemizde zatürre sonucu ölüm 0-4 yaş aralığındaki çocuklarda daha çok görülür.

Ülkemizde sık görülen ve ölüme sebep olan zatürre ateşli bir hastalıktır. Akciğerde oluşan enfeksiyon, alveol isimli hava keseciklerinin iltihap dolması sonucu oluşur. 

Zatürre her yaşta insanın yakalanabileceği bir hastalıktır, ancak 2 yaşından küçük çocuklarda, 65 yaşından büyük yaşlılarda, bağışıklık sistemi zayıf olanlarda, kronik hastalığı olanlarda, sigara ve alkol kullananlarda  daha fazla görülür ve tehlikeli olur.

Pnömoni bilinen adıyla zatürre belirtileri genellikle üst solunum yolu hastalığı, veya soğuk algınlığı ile karıştırılır. Bu sebeple doktora geç başvurulur ve hastalığın ilerlemesine ve tedavinin geç başlamasına yol açar.  Dünya üzerinde meydana gelen tüm ölümlerin % 7’si zatürre kaynaklı olduğu düşünülüyor. Türkiye de ise her yıl 90 bin kişi zatürreye yakalanıyor. Bu hastalardan 2- 3 bini yaşamını yitiriyor. Yıllar içinde zatürre mikrobu antibiyotiğe karşı direnç kazanmıştır, bu da hastalığın önemini artırmıştır.

Zatürrenin Belirtileri

Genelde havaların soğumasıyla yani kış aylarında hastalık daha fazla kendini gösterir. Zatürre diğer üst solunum yolu hastalıklarıyla aynı belirtileri gösteriyor. Halsizlik, burun akıntısı, hapşırık ile başlayan hastalık kısa süre sonra diğer belirtilerini de gösteriyor.

Zatürrenin belirtileri

Yüksek ateş

Uzun süren renkli balgam

Öksürük

Üşüme ve titreme

Nefes almada zorluk

Hızlı nefes alıp verme

Baş ağrısı

Göğüs ağrısı

Karın ağrısı

Karında şişlik

Yan ağrısı

Kusma

Yaşlılarda bilinç zayıflığı

Kas ve eklem ağrısı

Tansiyon düşüklüğü

Aşırı susama

Yüzde şişme

Dudaklarda meydana gelen uçuk

Kuru ve beyaz dil

Zatürre hastalığı sıklıkla grip veya soğuk algınlığıyla karıştırılır ve tedaviye geç kalınır. Bunun sonucunda hastalık ilerler ve ciddi sorunlara sebep olur. Bu nu engellemek için, 3 günden uzun süren yüksek ateş, göğüs ağrısı ve yan ağrısı olduğu zaman doktora gidilmelidir.

Zatürre Nedenleri

Zatürre genellikler bakteri kaynaklıdır. Pnömokok mikrobu olarakta bilinen bakteri nedeniyle enfeksiyon oluşur. Ayrıca influenza, haemophilus gibi bakterilerde hastalığın oluşmasına neden olur. Halk arasında görülen zatürrenin büyük oranı bakteri kaynaklıdır.

Bunun yanı sıra soğuk algınlığı, grip, bronşit gibi hastalığa neden olan virüslerde zatüreye sebep olur.

Bağışıklık sistemi çok zayıf olan kişilerde mantar kaynaklı zatürre görülebilir, ancak bu çok nadir görülen  bir durumdur.

Zatürre Tanısı Nasıl Konur?

Hasta şikayetlerini anlattıktan sonra doktor tarafından fiziksel muayene edilir. Fiziksel muayeneden sonra doktor hastanın durumuna göre kesin tanı koyabilmek için kan tahlilleri, akciğer filmi, bilgisayarlı tomografi, balgam kültürü isteyebilir. Zatürreye neden olan mikrobu bulabilmek için balgam kültürü gereklidir, ancak balgam kültür sonucu her zaman mikrobu bulmaya yetmez. Doktor sonuçları beklemeden tedaviye başlayabilir.

Zatürre Tedavisi

Hastalığın tedavisinde, hastanın yaşı, sağlık durumu, zatürreye etken olan bakteri veya virüsün türü, tahlil ve radyoloji sonuçları dikkate alınır.

Hastada solunum yetmezliği belirtileri var ise tedavi için hastaneye yatış uygun görülebilir.

Hastada belirtiler daha hafif seyrediyorsa tedavi evde yapılır sadece hasta aralıklarla kontrole çağrılır.

Zatürre tedavisinde antibiyotikler büyük rol oynar, ayrıca ağrı kesiciler ve ateş düşürücüler de tedavi için kullanılır. İlaç tedavisinin yanı sıra bol bol dinlenme ve sıvı alımı tavsiye edilir.

Hastaneye yatış yapan hastalara farklı ilaç tedavileri uygulanır.  Yoğun bakım gereken durumlarda hastalara solunum desteği uygulanabilir.

Zatürre hastalığının tedavi süreci, hastalığın şiddetine, hastalığa neden olan mikroba, hastanın klinik özelliklerine göre değişiklik gösterir.

Hastalar iyileştikten sonra bile bir- iki ay yorgunluk, halsizlik hissedebilir.

Zatürre tanısı konmuş, doktor tedaviye başlamış olmasına rağmen 72 saat içinde ateşiniz düşmediyse, hala şiddetli öksürük ve balgam şikayetleri yoğun devam ediyorsa tekrardan doktorunuza görünmeniz gerekir. Doktorunuz duruma göre farklı antibiyotik veya ilaç tedavisi uygulayabilir.

Zatürre hastalığında bilinçsiz antibiyotik kullanımı hastalığı daha kötü duruma getirebilir, antibiyotik eş dost tavsiyesi ile alınmamalıdır. Zatürre belirtileri var ise en kısa sürede doktora gidilerek uygun tedaviye başlanmalıdır.

Tedavi Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?

Zatürre çok ciddi bir hastalık olsada tedaviye çabuk cevap verir. Hastanın tedavisine başladıktan 1-2 hafta sonra doktor kontrolü olur. Kontrolde doktorunuz tekrar fiziksel muayene yapar ve gerek duyarsa tahlil ve film isteyebilir.

Hastalıktan tamamen kurtulmak için doktorun uygun gördüğü ilaçlar düzenli ve dozunda kullanılmalıdır.

Doktor kontrolleri aksatılmamalıdır.

Tedavi boyunca bol bol dinlenilmeli ve bol bol sıvı alınmalıdır.

Zatürreden Korunma Yolları

Zatürre çok ciddi sonuçlar doğurabilecek tehlikeli ve bulaşıcı bir hastalıktır. Bu hastalığın tedavisi kadar, hastalığa yakalanmamak için korunmakta önemlidir.

Zatürreden korunmak için:
Dengeli ve sağlıklı beslenilmeli

Sigara, alkol gibi zararlı maddelerden uzak durulmalı

Kronik bir hastalık var ise tedavisi aksatılmamalıdır.

Tüm bu önlemlerin yanında zatürre aşısı da yaptırılabilir. Zatürre aşısıyla, zatüreye sebep olan mikroplara vücut bağışıklık kazanır. Zatürre aşısı birkaç yıl koruyabilir, ancak 5-6 yıl sonra aşıyı yenilemede fayda vardır.

Zatürre (Pnömokok) Aşısı 

Zatürre hastalığına sebep olan mikropların başında pnömokok gelir. Pnömokok mikrobundan koruyan aşıyı şu durumları olanların yaptırması tavsiye edilir:

• Kronik hastalığı olanlar (koah, kalp ve damar hastaları, böbrek hastaları, karaciğer ve şeker hastaları)
• 65 yaş üstü yaşlılar
• Kronik alkolizm
• Dalağı alınmış olanlar
• HIV virüsü taşıyanlar
• AIDS hastaları

Aşı koldan kas içine yapılır.

Zatürreye Ne İyi Gelir?

Sarımsak

Doğal antibiyotik olan sarımsak zatürre tedavisinde etkilidir. Ayrıca sarımsak sayesinde tedavi sonucu vücut kendini daha kolay toparlar

Zencefil

Solunum yolu hastalıkları denildiğinde tedavi için ilk akla gelen yiyecektir zencefil. Solunum yolu hastalıklarında olduğu gibi zatürre tedavisinde de oldukça etkilidir.

Zencefil toz olarak ve taze haliyle tüketilebilir, bunun yanında zencefil çayı da tercih edilen diğer yöntemdir.

Zencefilin faydaları için https://baksanabi.com/zencefilin-faydalari/ yazımızı okuyabilirsiniz.

Susam

Susam denildiğinde ilk akla simit gelsede hastalıklara şifa dağıtma özelliği de vardır. Susam bağışıklık sistemini güçlendirerek zatürreye karşı vücudu korur.

Tahin

Susamdan yapılan tahinin sağlığa faydaları saymakla bitmez. Bağışıklık sistemini güçlendiren tahin zatürreye karşı korur ve hastalığın hızlı iyileşmesini sağlar.

Tahin için detaylı bilgi https://baksanabi.com/tahinin-faydalari/ yazımızdan okuyabilirisiniz.