Vertigo Nedir? Belirtileri ve Tedavileri Nelerdir?

Vertigo, sizin ya da etrafınızın döndüğünün zannetmenize sebep olan hisdir. Vertigo ile beraber denge kaybı, bulantı ve kusma da kendini gösterir. Toplumda baş dönmesi olarak da adlandırılan vertigo, kişinin günlük yaşantısını oldukça olumsuz  etkiler. Peki, vertigo nedir? Neden olur? İyi gelen bitkiler nelerdir? Her baş dönmesi vertigo mudur? Tüm merak edilenleri sizler için derledik…

Vertigo Nedir?

İnsan vücudunu dengede tutan birçok etken vardır. Kaslar, iç kulak , gözler başta olmak üzere yollanan duyular beyin ve beyincik çevresinde birikir veya toplanır. 

Vertigo çoğunlukla iç kulakta oluşan  hastalıktır. Nadir olarak da beyin ve beyincik hastalığı sonucu görülür. 

Vertigo ikiye ayrılır bunlar; santral ve periferik’dur.

Santral vertigo:

Beyinde oluşan hastalıklar sonucu oluşan türüdürdür. Beyinde tümör, beyin kanaması gibi hastalıklar vertigoya neden olur. Santralvertigo daha nadir görülür.

Periferik vertigo:

Orta kulak ve iç kulakta bulunan denge merkezinin hasara uğraması nedeni ile dengenin bozulması ile oluşan vertigo dur.

Sık görülen çeşididir. Halk arasında “kristal oynaması”olarak da bilinir. İç kulakta bulunan denge merkezindeki kristallerin, arka yarım daire kanallarına kayması sonucu meydana gelir. İç kulak kristallerinin yer değiştirmesi sonucu, hasta yattığı zaman, yatarken sağa ve sola döndüğü zaman baş dönmesi meydana gelir. Aynı zamanda iç kulakta oluşan üst  solunum yolları hastalıkları sonucu meydana gelen sinir iltihapları da vertigo oluşmasına sebep olur.

Vertigo Tanısı Nasıl konur?

Hasta baş dönmesi şikayetinden dolayı doktora gittiği zaman, baş dönmesinin sebebi araştırılır.  Baş dönmesinin sebebini bulmak için merkezi sinir sistemi ve iç kulakla ilgili testler yapılır. Vertigonun beyin kaynaklı olduğu düşünülüyor ise doppler ultrason, BT anjiyografi, manyetik rezonans(MR), kateter anjiyografi gibi yöntemler uygulanır.

 Bu testler ve tanı yöntemlerine göre vertigo tedavisi uygulanır.

Vertigo Belirtileri Nelerdir?

Vertigonun ilk  belirtisi baş dönmesi ve gördüklerinin dönmesi hissidir. Baş dönmesi genelde kısa süreli olur. Kafa sabit tutulduğu zaman geçer ama hareket halindeyken tekrar eder.  Baş dönmesinin yanında mide bulantısı, kusma, kulakta şişliki, uğultu, çift görme, konuşmada zorlanma, baş ağrısı, denge kaybı, bilinç kaybı, kol ve bacaklarda güç kaybı, kulakta çınlama görülebilir. 

Vertigonun nedenine göre belirtiler değişiklik gösterebilir. 

Vertigo Neden Olur?

Vertigonun başlıca nedeni sinir sistemi ve iç kulak hastalıklarıdır.  En çok görülen tipi ise, benign paroksizmal pozisyonel vertigodur.  Bu çeşidinde 15 saniye ile 1-2 dakika arasında değişen şiddetli baş dönmesi görülür. Baş dönmesi genellikle başın hareket etmesiyle ortaya çıkar. Başı öne arkaya eğmek, yatakda dönmek baş dönmesini tetikleyebilir. Baş bölgesine kan akışının düşmesi ve üst solunum yolu hastalıkları da bu durumu ortaya çıkarabilir. Şikayetler hastayı rahatsız etsede genelde tedavi gerektirmez.

Bir diğer vertigo nedeni ise; labirentit ve vestibüler nörit olarak adlandırılan iç kulak iltihabıdır. Bu durumun sebebi genelde virüslerdir. Kızamık, kızamıkçık, kabakulak, herpes, hepatit, çocuk felci, virüsleri bu duruma sebep olabilir. Baş dönmesi ile beraber işitme kaybı da yaşanabilir.

Vertigoya neden olan diğer bir rahatsızlık ise Meniere rahatsızlığıdır.  Bu durum sonucu oluşan vertigoda kulak çınlaması da görünür, bazen de duyma kaybı meydana gelir.  Hastalığın sebebi tam olarak bilinmez, ancak kafaya alınan şiddetli darbeler, virüsler, genetik ve alerji nedenler arasında gösterilir.

Beyin kanaması ve ya beyin damarlarının tıkanması da vertigoya neden olabilir.

Multipl skleroz(MS) hastalığa da vertigoya sebebiyet verebilir.

 Kafa travması, boyun yaralanmaları sonucu da vertigoya dönüşebilir.

Şeker hastalığı, anksiyete, panik atak, düşük kan şekeri de vertigoya dönüşebilir.

Vertigo Tedavisi Nasıl Olur?

Vertigo tedavisi, vertigoya sebep olan hastalığa göre yapılır.  Vertigoya sebep olan orta kulak iltihabı kaynaklı ise antibiyotiklerle tedavi edilir. Fizik tedavi ve Rehabilitasyon uzmanları vücudun dengesinin bozulma sebebini araştırır ve çözüm bulmaya çalışır. Mide bulantısı ve kusma şikayetleri için ilaç tedavisi önerilebilir.  Daha sık vertigoya bağlı atak geçiren hastalarda kortizonlu vertigo ilaçları kullanılabilir. Kulak burun boğaz uzmanı bir sorun bulamadı ise hastayı nöroloji uzmanına yönlendirebilir. Doktor denetimindeki tedavinin yanı sıra, yaşam tarzında yapılan değişimlerde tedavide etkilidir.

• Stres, sıkıntı vertigoyu tetikleyen etkenlerdir. Günlük yaşamda mümkün olduğunca stres ve sıkıntıdan uzak durulmalıdır.
• Sağlıklı ve dengeli beslenmeye özen gösterilmelidir.
• Bağışıklık sistemini güçlü tutacak gıdalar alınmalıdır.
• Yumurta, taze ve mevsiminde sebze, meyve ve kuruyemiş tüketilmelidir.
• Mutlaka bol sıvı alınmalı özellikle su ihmal edilmemelidir.
• Ağır sporlardan kaçınılmalıdır.
• Ani hareketlerden uzak durulmalıdır.
• Yürüyüş gibi hafif egzersizler yapılmalıdır.
• Beslenmede tuzdan uzak durulmalıdır.
• Kafein, alkol ve tütünden uzak durulmalıdır.
• Tehlikeli cihaz kullanmaktan kaçınılmalıdır.
• Vertigo tedavisinde nadiren de olsa cerrahi işleme başvurulabilir.

Vertigoya İyi Gelen Bitkiler

Bazı bitkileri kullanarak vertigonun sebep olduğu baş dönmesi ve halsizlik gibi şikayetleri azaltabilirsiniz. Bu bitkiler şunlarıdır:

Zencefil

Zencefil mide bulantısını giderir ve kan dolaşımını artırır. Zencefil kullanarak baş dönmesi ve mide bulantısı şikayetlerini azaltabilirsiniz. Zencefil, günde iki defa çay olarak tüketilebilir veya bir parça zencefil çiğnenir. 

Diyabet ve tansiyon hastalarının doktora danışmadan zencefil kullanması önerilmez.

Kakule

Kakulenin sakinleştirici özelliği sayesinde vertigo kaynaklı baş ağrısından kurtulabilirsiniz.

İki çay kaşığı susam yağı ısıtılır ve içine yarım çay kaşığı toz tarçın, yarım çay kaşığı toz kakule eklenir. Hazırlanan bu karışımla başa masaj yapılır. Bu yöntem 2-3 hafta, hafta da bir gün olmak üzere uygulanır.

Fesleğen

Fesleğen, vertigonun en belirgin belirtisi olan baş dönmesini azaltır.  Üç, dört yaprak fesleğen kaynatılır ve bir bardak sütün içine ilave edilir. Bu karışımın kokusu içe çekilebileceği gibi, bu karışım içilebilinir.

Melisa

Doğal sakinleştirici  olan melisa vertigo kaynaklı şikayetleri de azaltır. Günde içilen bir bardak melisa çayı sayesinde bu hastalıkla daha kolay baş edebilirsiniz.

Unutulmaması gereken bitkiler tek başına tedavi edemez, sadece tedaviye yardımcı olabilir. Tüm hastalıklarda olduğu gibi, vertigo hastalığında da önce doktora gidilmeli ve doktorun uygun gördüğü tedavi eksiksiz  uygulanmalıdır. 

Kronik hastalığı olanlar, sürekli ilaç kullanmak zorunda olanlar, hamileler ve emziren anneler doktora danışmadan bitkilerden yararlanmamalıdır.

Uyarı!

Bu yazı tedavi amaçlı değildir. Hastalıklarda ilk önce doktora gidilmesi gereklidir.