Turpun faydaları nelerdir?
Özellikle kış aylarında görülen salgın hastalıklara şifa kaynağı olan turp, tam bir vitamin ve mineral deposudur. Salataların vazgeçilmezi olan turpun faydaları nelerdir? Turp nasıl kullanılır? Merak edilenleri sizler için araştırdık…
Turp
Halk arasında “ turp gibi olmak” deyimi çok sık kullanılır. Sağlıklı insanlara kullanılan bu deyim, kullanım amacını tamamen karşılar.
Turp içerdiği vitamin ve mineraller bakımından çok zengindir, bu özelliği sayesinde sağlığa faydaları saymakla bitmez.
Turpgiller ailesinin bir üyesi olan bu bitkinin anayurdu Hindistan ve Çin’dir. Ilıman iklimde yetişmeyi sever. Türkiye’de de Karadeniz, Akdeniz ve Ege bölgelerinde bolca yetişir. Fakat, Osmaniye -Kadirli en fazla turp yetiştiren ilimizdir. Turp ekimi ilkbahar aylarında başlar ve sonbahara kadar devam eder. Yurdumuzda her yıl yaklaşık olarak 170 bin ton turp yetiştirilir.
Farklı çeşitleri vardır ama en yaygın olanı kırmızı, siyah ve beyaz renkli olanıdır.
Sağlığa oldukça faydalı olan bu bitkinin meyvesi olduğu kadar otlarıda oldukça faydalıdır.
Bu bitkinin geçmişi oldukça eskiye dayanır. Antik Roma ve Mısır Uygarlıkları tarafından farklı alanlarda kullandıkları belgelerle mevcuttur.
Turpun Faydaları Nelerdir?
Yaşlanmayı önler
Kış mevsiminde sofraları, salataları, mezeleri süsleyen turp açlık hissini bastırır ve tok tutar, bu özelliği sayesinde zayıflamak isteyenlerin vazgeçilmezleri arasındadır. Ayrıca bol miktarda folik asit barındırır. Bu sayede DNA ve RNA hasarını onarır ve yaşlanmayı geciktirir.
Lif kaynağı
Sıklıkla salatalara katılan turp, karaciğer ve mideyi temizler. Özellikle kırmızı turp lif oranı oldukça yüksektir. Son günlerde tezgahlarda sıklıkla yer alan alabaş turpta bol lif barındır. Bu sayede tokluk hissi verir, acıkmayı geciktirir.
Ağrı kesici
Özellikle, alabaş olarak bilinen beyaz turpun ağrı kesici özelliği vardır. Romatizma sebepli ağrıların giderilmesinde büyük rol oynar.
Beyaz turp ayrıca kan basıncını düzenleyen özelliği vardır, bu sayede stres, sinir azaltır ve yorgunluk, halsizlik gibi sorunları giderir.
C vitamini kaynağı
Kıkırdakların, kemik sağlığının korunmasında önemli rol oynayan kolajen üretimi için C vitamini gereklidir. Turp C vitamini açısından oldukça zengindir. Bu sayede soğuk algınlığından, salgın hastalıklardan korur, hücre yenilenmesini sağlar.
Tansiyonu düzenler
Özellikle kırmızı turpta olan potasyum, tansiyonu normal değerlerde olmasını sağlar.
Kalp sağlığı
Kırmızı turp, kalbin sağlıklı çalışmasını sağlar ve kalp damar rahatsızlıkları riskini azaltır. Bunun yanında bol miktarda folik asit ve flavonoid içerir.
Bağışıklığı güçlendirir
Hastalıklardan korunmanın en güzel yolu, güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmaktır. C vitamini barındıran turp özellikle kış aylarında rastlanan soğuk algınlığı, domuz gribi ve corona virüsü gibi hastalıklara yakalanma riskini azaltır. Düzenli olarak tüketilen bu bitki, bağışıklık sistemini korur ve güçlendirir.
Cild dostu
Zengin vitamin ve mineraller sayesinde cilt sağlığını destekler. Her gün düzenli tüketilen bu bitki; cilt kurumasını önler, sivilce ve akne oluşmasını engeller, cilt kızarıklığını giderir.
Saç sağlığı
Turp suyu saç dökülmesini önler, saçları besler ve canlılık verir. Ayrıca kepek sorununu ortadan kaldırır.
Metabolizmayı çalıştırır
Kırmızı turp kan şekerini dengede tutar ve ani açlık hissini ve tatlı krizini önler. Bu özelliği sayesinde diyet listelerinin ilk sıralarında yer alır. Bol lif kaynağı olan turp, metabolizmayı çalıştırır. Aynı zamanda mide bulantısını giderir.
Vitamin mineral deposu
Besin değeri bakımından zengin olan turp içinde A vitamini, B vitamini, C vitamini, B6 vitamini ve K vitamini içerir. Bunun yanında antioksidandır, lif deposudur,çinko, magnezyum, potasyum, bakır, kalsiyum, manganez ve demir barındırır. Halk arasında “turp gibi olmak” deyimi hiç de boşuna kullanılmamıştır.
Tiroid hastalıklarından korur
Tiroid hastalıklarının en büyük sebebi iyot eksikliğidir. Turp içinde barındırdığı iyot sayesinde guatr başta olmak üzere, tiroid hastalıklarını önler.
Kanser düşmanı
Turp sülfürlü bileşikler bakımından zengindir. Bu nedenle karaciğer ve safra sağlığını korur. Zengin besin değeri sayesinde kanser riskini azaltır.
Bunların yanında şu faydaları vardır:
- Düzenli tüketilen turp vücuttan toksinleri uzaklaştırır.
- Sağlık için önemli olan antioksidan özelliği vardır.
- İdrar söktürücüdür.
- Böbrek taşını önler
- İçinde olan demir sayesinde, demir eksikliği kaynaklı kansızlığı önler.
- Sindirim sistemini çalıştırır, kabızlığı önler.
- Gebelikte görülen düşük riskini azaltır, erken doğumu önler.
Turp Suyu Nasıl Çıkarılır
Turpun kabukları soyulur ve rendelenir. Rendelenen turpun suyu süzülür. Turp suyu, öksürük ve böbrek hastalığına iyi gelir. Ayrıca saç dökülmesini ve kepeği önler.
Ayrıca turp suyu cilde de faydalıdır. Turp suyunun içine birkaç damla zeytinyağı eklenir ve cilde uygulanır. Bu karışım sayesinde cilt beslenir ve cildi nemlendirir.
Siyah turp ( kara turp)
Siyah turp özellikle öksürük gidermede etkilidir. Bir adet siyah turpun içi oyulur. İçi oyulan turpun alt tarafı kürdan veya iğne yardımıyla delinir. Turpun içine 1 tatlı kaşığı bal eklenir. İçi oyulmuş, alt tarafı delinmiş ve içine bal konulmuş turp bir bardağın içine konur ve sabaha kadar balın akması beklenir.
Bu karışım etkili bir doğal öksürük ilacıdır. Bir yaşındaki büyük çocuklara içirilir.
Turpun Zararları
Turp içinde kükürtlü bileşikler barındırır. Bu nedenle gastrit, ülser, chron, ülseratif, kolit gibi sorunları olan kişilerde ishal, gaz şikayeti, kramp gibi yan etkiler yapabilir.
Turpun Kullanım Şekilleri
Sağlığa bu kadar faydaları olan turp şu şekillerde kullanılır:
- Salata ve mezelerde sıkça kullanılır.
- Özellikle salatalarda sıkça tercih edilen turp, limon suyu ile karıştırıldığında faydaları daha da artar.
- Meyvesinin dışında turp otu da yemeklerde ve salatalarda kullanılır. Turp otu ayıklanır ve temizlenir. Sonrasında kaynar suda haşlanır. Haşlanan turp süzüldükten sonra limon suyu ve sarımsakla güzel bir öğün elde edilir.
- Kabukları soyulan ve rendelenen turpun suyu çıkarılır. Bu şekilde öksürük ve böbrek hastalıklarına iyi gelir. Ayrıca saça uygulandığında saçı besler, kepeği önler.
1 adet turpun besin değeri
Protein : 1.82
Karbonhidrat : 9.06
Lif : 3.68
Yağ : 0.28
Kolesterol : 0
Sodyum : 103.5
Kalsiyum : 57.5
Potasyum : 621
Vitamin A : 6.1
Vitamin C : 34.04
Demir : 0.78